راويان حديث سند حاكم نيشابورى

راويان حديث سند حاكم نيشابورى
محمد بن يزيد رهاوى
يكى از راويان اين حديث در سند حاكم نيشابورى، محمد بن يزيد بن سنان رهاوى است. راوى شناسان به او ايراد گرفته اند.
دارقطنى درباره محمد بن يزيد مى گويد: او از نظر نقل حديث ضعيف است.
نسائى مى گويد: محمد بن يزيد در نقل حديث قوى نيست.
ابن ابى حاتم مى گويد: از پدرم درباره او پرسيدم. پاسخ داد: محمد بن يزيد راوى با ارزشى نيست و از پدرش غافل تر است.
بخارى مى گويد: ابوفروه مُقارب الحديث1 است، اما پسرش محمد، روايات ناشناخته اى را از زبان او نقل كرده است.
آجرى نيز در اين باره سخن گفته است. او به نقل از ابوداوود مى گويد: ابوفروه جزرى راوى با ارزشى نيست و پسرش نيز همين گونه است.
ترمذى مى گويد: روايات محمّد بن يزيد قابل اعتماد نيستند و او از نظر نقل حديث ضعيف است.
ابن حجر مى گويد: محمّد بن يزيد در نقل حديث قوى نيست.2
ذهبى شرح حال او را در كتاب المغنى فى الضعفاء آورده است.3
كوثر بن حكيم
از ديگر راويان سند حاكم كوثر بن حكيم است. بخارى درباره او در الضعفاء والمتروكين مى گويد: احاديث كوثر بن حكيم ناشناخته است.
نسائى نيز در الضعفاء والمتروكين مى گويد: كوثر بن حكيم متروك الحديث است (احاديث او مورد توجه قرار نمى گيرد).
ابوزرعه درباره او مى گويد: كوثر بن حكيم از نظر نقل حديث ضعيف است.
ابن معين مى گويد: او به حساب نمى آيد.
احمد مى گويد: احاديث او باطل است.
دارقطنى مى گويد: احاديث او متروك است.
ذهبى در المغنى فى الضعفاء مى گويد: عالمان حديثى او را رها كردند؛ چرا كه وى روايات عجيبى دارد.4
بنابر آن چه گذشت، روشن شد كه حق با كسانى است كه نه تنها اين حديث را ضعيف دانسته اند؛ بلكه جعلى بودن آن را ترجيح داده اند.5

1 . مقارب الحديث، به كسى اطلاق مى شود كه در زمينه حديث، متوسط الحال است.
2 . ميزان الاعتدال: 6 / 372، تهذيب التهذيب: 9 / 452، تقريب التهذيب: 2 / 147.
3 . المغنى فى الضعفاء: 2 / 388.
4 . ر.ك: كتاب هاى مذكور و نيز الميزان: 5 / 504، لسان الميزان: 4 / 589 ـ 590.
5 . فيض القدير: 1 / 589.