پرسش
در این زیارت خطاب به ائمه علیهم السلام گفته می شود: ایاب الخلق الیکم و حسابهم علیکم یعنی بازگشت خلق به سوی شما و حساب ایشان بر عهده شماست. با آنکه در قرآن می خوانیم: ان الینا ایابهم ثم ان علینا حسابهم(غاشیه 25 و 26)
حال با وجود تعارض و مخالفت صریح این بخش از زیارت جامعه کبیره با قرآن، برخی این چنین در مقام رفع این تعارض برآمده اند که مردم (به اذن خدا) به پیامبر و امامان باز می گردند و حسابشان با ایشان خواهد بود همان گونه که قبض نفوس به هنگام مرگ در قرآن کریم به خداوند و نیز به فرشتگان نسبت داده شده است یعنی فرشتگان به اذن خدا این کار را برعهده می گیرند.
جواب ما به این افراد این است که اگر خداوند اذن داده بود تا پیامبر و امامان حساب مردم را بر عهده بگیرند، هیچ گاه در کتابش به رسول خود اعلام نمی فرمود: ما علیک من حسابهم من شیء (انعام/ 52)یعنی حساب ایشان به هیچ وجه بر عهده تو نیست (توجه داشته باشیدکه نکره در سیاق نفی، مفید عموم است) همانگونه که اگر در قرآن به تصریح آمده بود که قبوض نفوس به هیچ وجه بر عهده فرشتگان نیست در آن صورت ما حق نداشتیم این کار را به آنان نسبت دهیم
اهل بیت به ما دستور داده اند که اخبار و روایات مخالف با قرآن را نپذیرید. به راستی اگر جمله حسابهم علیکم با آیه ما علیک من حسابهم من شیء مخالفت نداشته باشد، پس آیا روایت مخالف با قرآن نیست؟
پاسخ
آیت الله سید علی حسینی میلانی مدظله
بسمه تعالی
السلام علیکم
جوابی که نقل گردید کاملا صحیح است و در شرح زیارت جامعه مفصل بیان نموده ام. و آیه سوره انعام در قضیه خاصه نازل شده و هیچگونه تعارضی وجود ندارد. و از اینکه سوال می کنید متشکریم
منو