حديث منزلت و تواتر آن
بيش از سى نفر از صحابه اين حديث را روايت كرده اند. شايد مجموع راويان مرد و زن از صحابه، تا چهل نفر نيز برسند.
ابن عبدالبرّ در كتاب الاستيعاب درباره حديث منزلت مى نويسد: اين حديث از معتبرترين و صحيح ترين روايات است.
وى در ادامه مى افزايد: حديث سعد بن ابى وَقّاص با سندهاى بسيارى نقل شده است.
آن گاه ابن عبدالبرّ عدّه اى از اصحابى كه اين حديث را روايت كرده اند نام برده و در پايان مى گويد: البتّه گروه ديگرى نيز اين حديث را روايت كرده اند كه ذكر اسامى آن ها به درازا مى كشد.1
مزّى نيز در تهذيب الكمال به اين حديث اشاره كرده و در شرح حال امير مؤمنان على عليه السلام همين گونه اظهار نظر مى كند.2
حافظ ابن عساكر نيز در موارد بسيارى از تاريخ مدينة دمشق، به هنگام شرح حال امير مؤمنان على عليه السلام، طرق و سندهاى اين حديث را از حدود بيست صحابى ذكر مى كند.3
هم چنين حافظ ابن حجر عسقلانى در فتح البارى، پس از آن كه عدّه اى از صحابه اى كه اين حديث را نقل كرده اند نام مى برد، متن روايات گروهى از آن ها را نقل مى كند و مى گويد: ابن عساكر در ضمن شرح حال على عليه السلام، تمامى طُرُق حديث منزلت را ذكر كرده است.4
بنا بر اين، حديث منزلت افزون بر اين كه نزد انديشمندان شيعه اماميه متواتر است، در نزد اهل سنّت نيز از احاديث صحيح، معروف و مشهور است; بلكه نزد آنان نيز از احاديث متواتر به شمار مى آيد.
حاكم نيشابورى در اين زمينه گويد: حديث منزلت به حدّ تواتر رسيده است.5
هم چنان كه حافظ جلال الدين سيوطى نيز اين حديث را در كتاب قطف الأزهار المتناثره فى الأخبار المتواتره6 ـ كه در بيان احاديث متواتر است ـ نقل مى كند.
از طرفى شيخ على متقى هندى نيز در كتاب قطف الأزهار المتناثره فى الأخبار المتواتره در نقل اين حديث از سيوطى پيروى كرده است. و از كسانى كه به تواتر اين حديث اعتراف كرده، شاه ولى اللّه دهلوى محدّث ديار هند است. او اين مطلب را در كتاب ازالة الخفاء فى سيرة الخلفاء آورده است.
1 . الاستيعاب: 3 / 1097.
2 . تهذيب الكمال: 2 / 483.
3 . تاريخ مدينة دمشق: 1 / 306 ـ 393، شرح حال امام على عليه السلام.
4 . فتح البارى: 7 / 60.
5 . كفاية الطالب في مناقب علىّ بن ابى طالب عليه السلام: 283.
6 . قطف الأزهار المتناثره فى الأخبار المتواتره: حرف الف.