حديث ساختگى ياد شده و ديدگاه حافظ ابن سكن
حافظ ابوعلى ابن سكن،1 صاحب كتاب الحروف فى الصحابه ـ از منابع كتاب الاستيعاب ـ از ديگر كسانى است كه حديث مذكور را غلط و اشتباه مى داند. حافظ ابن حجر عسقلانى مى نويسد:
پيش از خطيب، ديگران نيز اين ديدگاه را مطرح كرده اند. ابوعلى ابن سكن در كتاب صحابه و در شرح حال اُمّ رومان مى نويسد: اُمّ رومان در زمان حيات پيامبر صلى الله عليه وآله از دنيا رفت.
در اين حديث آمده است: حصين از ابووائل از مسروق نقل مى كند كه از اُمّ رومان پرسيدم.
ابن سكن مى گويد: اين اشتباه است. وى سند اين حديث را تا حصين از ابووائل از مسروق از اُمّ رومان، پيش مى بَرد و پس از نقل داستان افك ـ كه در صحيح بخارى آمده است ـ مى نويسد:
حصين، تنها راوى اين حديث است. برخى مى گويند: مسروق، هيچ روايتى را از زبان اُمّ رومان نشنيد; چرا كه اُمّ رومان در زمان حيات پيامبر صلى الله عليه وآله در گذشت.2
1 . وى حافظ سعيد بن عثمان بغدادى بزّاز، متوفّاى سال 353 هجرى است. براى آگاهى بيشتر از شرح حال او ر.ك: تذكرة الحفّاظ: 3 / 937، النجوم الزاهره: 3 / 338، شذرات الذهب: 7 / 142 و طبقات الحفّاظ: 378.
2 . الإصابة : 4 / 434.