نگاهى به شرح حال ابوزرعه رازى
ابوزرعه رازى متوفّاى سال 264 هجرى و از ائمه بزرگ اهل سنّت است. ذهبى در كنار نام او رمز مسلم، ترمذى، نسائى و ابن ماجه را مى گذارد و درباره او مى نويسد:
عبيدالله بن عبدالكريم، ابوزرعه رازى، حافظ حديث و از بزرگان است. وى از ابونعيم اصفهانى، قعنبى، قبيصه و ديگر افراد موجود در طبقه آنان در گوشه و كنار جهان، نقل روايت كرده است. از سوى ديگر مسلم، ترمذى، نسائى، ابن ماجه، ابوعوانه، محمّد بن حسين، قطّان و ديگران به نقل روايات او پرداخته اند.
ابن راهويه مى گويد: هر حديثى كه ابوزرعه آن را نشناسد، اعتبارى ندارد.
آن گاه ذهبى مى نويسد: مناقب وى فراوان است.1
ابن حجر نيز چهار رمز فوق را در كنار نام او نهاده و مى نويسد:
عبيدالله بن عبدالكريم بن يزيد بن فروخ، ابوزرعه رازى، امام حافظ، ثقه، مشهور و از ائمه يازده گانه است.2
يافعى درباره او مى گويد:
ابوزرعه، حافظ حديث و يكى از پيشوايان بزرگ است… .
ابوحاتم در مورد او مى گويد: در جهات علمى، فقهى، صيانت و صداقت، جانشينى براى خود باقى نگذاشت كه هيچ كس ترديدى در اين سخن ندارد. من در شرق و غرب جهان، شخصى را سراغ ندارم كه در اين مسائل به پاى او برسد. اسحاق بن راهويه مى گويد: هر حديثى كه ابوزرعه آن را از حفظ نداشته باشد، اعتبار ندارد.3
خطيب بغدادى مى گويد: عبيدالله بن عبدالكريم بن يزيد بن فروخ، ابوزرعه رازى… امام ربّانى، سرآمد و حافظ حديث، صادق و راوى احاديث بسيار بود. چندين بار به بغداد آمد و به هم نشينى و گفت و گو با احمد بن حنبل و نقل روايت پرداخت. در ميان مردم بغداد، ابراهيم بن اسحاق حربى، عبدالله بن احمد بن حنبل و قاسم بن زكريا مطرّز روايات او را نقل كرده اند… .4
1 . الكاشف: 2 / 223 / 3607.
2 . تقريب التهذيب: 1 / 497 / 4850.
3 . مرآة الجنان: 2 / 131.
4 . تاريخ بغداد: 10 / 326 / 337.