ديدگاه قرطبى
قرطبى نيز درباره آيه مودّت اظهار نظر كرده است: وى مى گويد:
«گفته شده: منظور از كلمه (القربى) نزديكان پيامبر صلى اللّه عليه وآله يعنى: از شما هيچ مزد و پاداشى نمى خواهم مگر مهرورزى و دوستى نزديكان و خاندانم را همان طور كه خداوند به بزرگداشت و احترام آنان فرمان داده.
اين، نظر امام زين العابدين عليه السلام، عمرو بن شعيب و سدّى است. در روايت سعيد بن جبير آمده كه ابن عباس گويد:
هنگامى كه خداوند متعال آيه مودّت را نازل فرمودند، همگان از پيامبر خدا صلى اللّه عليه وآله پرسيدند: اى پيامبر خدا! اينان چه كسانى هستند كه بر ما لازم است تا آنان را دوست بداريم؟
فرمودند:
علي وفاطمة وابناؤهما;
على، فاطمه و دو فرزند گراميشان.
هم چنين روايتى كه از حضرت على عليه السلام نقل شده بيان گر اين مطلب است، آن جا كه فرمود:
از حسدِ مردم به پيامبر شكايت كردم… و پيامبر فرمود: بهشت حرام شده است بر كسى كه … .
وى مى افزايد: هر كس بگويد: «تقرّب و نزديكى به خداوند در فرمان بردارى از او و دوستى پيامبر او صلى اللّه عليه وآله مى باشد و دوستى اهل بيت و خاندان او، باطل و لغو است» در زشتى و بدى گفتارش همين بس كه پيامبر اكرم صلى اللّه عليه وآله فرموده است:
مَن مات على حبّ آل محمّد مات شهيداً، ومَن مات على حبّ آل محمّد جعل اللّه زوّار قبره الملائكة والرحمة،1ومَن مات على بغض آل محمّد جاء يوم القيامة مكتوباً بين عينيه: «أيس اليوم من رحمة اللّه».
ومَن مات على بغض آل محمّد لم يرح رائحة الجنّة، ومَن مات على بغض آل بيتي فلا نصيب له في شفاعتي;
هر كس بر دوستى خاندان محمّد بميرد، شهيد از دنيا رفته است.
هر كس بر دوستى خاندان محمّد بميرد، خداوند فرشتگان رحمت را زائران قبر او قرار مى دهد.
و هر كس بر كينه و دشمنى خاندان محمّد بميرد، در روز واپسين او را حاضر نمايند در حالى كه بين چشمان او نوشته شده است: «از رحمت و بخشش الهى نااميد است».
و هر كس بر دشمنى خاندان محمّد بميرد، هيچ گاه بوى بهشت به مشام او نمى رسد.
و هر كس بر دشمنى و كينه خاندان محمّد بميرد، هيچ بهره اى از شفاعت و دستگيرى من به او نمى رسد.
آن گاه مى گويد: اين حديث را زمخشرى در تفسير خود به صورت كامل تر آورده است… .2
1 . در اين كتاب اين گونه آمده است.
2 . تفسير قرطبى: 16 / 23.