اهل بيت عليهم السلام و پرچم هاى برافراشته حق
«اهل بيت عليهم السلام پرچم حق هستند هر كس از آنان پيش بيافتد از دين خارج شده است و هر كس از آنان سرپيچى كند گمراه گشته است».
منظور از چنگ انداختن به خاندان پيامبر، همان پيروى و سرسپردگى به دستورات آن ها و راه يابى به هدايت آنان و آموختن از آن بزرگواران است و از اين رو هر كه از آنان پيشى گيرد، گمراه مى شود و هر كه عقب بماند به هلاكت مى افتد. حضرت على عليه السلام مى فرمايد:
لا تسبقوهم فتضلّوا ولا تتأخروا عنهم فتهلكوا؛1
هيچ گاه از آنان پيشى نگيريد؛ زيرا گمراه مى شويد و هيچ گاه از آنان عقب نيفتيد، پس نگون بخت و هلاك مى شويد.
امير مؤمنان على عليه السلام در سخن ديگر در توصيف اهل بيت عليهم السلام مى فرمايد:
وخلّف فينا راية الحق، من تقدّمها مرق، ومن تخلّف عنها زهق، ومن لزمها لحق؛2
و در ميان ما پرچم برافراشته حق را به ارث گذاشت، كه هر كس از آن پيشى بگيرد از دين خارج مى شود و هر كه از آن روى گردان شود به هلاكت مى رسد و هر كس ملازم آن باشد، به ما خواهد پيوست.
البته پيش از اين پيامبر صلى اللّه عليه وآله اُمّت را در پيشى گرفتن و عقب افتادن از اهل بيت عليهم السلام باز داشته بود. پس در هر دو جهت، گمراهى و هلاكت است كه اين دو جهت در برخى از جملات و نقل هاى «حديث ثقلين» آمده است.
در سخن ديگرى پيامبر صلى اللّه عليه وآله خاندانش را به كشتى نوح عليه السلام تشبيه فرموده است.3 در اين زمينه احمد بن حنبل روايتى را از ابوذر چنين نقل مى كند:
ابوذر در حالى كه دست در درگاه كعبه داشت گفت: از پيامبر اكرم صلى اللّه عليه وآله شنيدم كه مى فرمود:
ألا إنّ مثل أهل بيتي فيكم مثل سفينة نوح، من ركبها نجا، ومن تخلّف عنها هلك؛4
بدانيد و آگاه باشيد! خاندان من در ميان شما همانند كشتى نوح هستند هر كه سوار آن شود، نجات پيدا مى كند و هر كه روى گردان شود به هلاكت و نگون بختى مى رسد.
ابن حجر مكّى درباره «حديث سفينه» مى گويد:
اين حديث با سندهاى متعددى نقل شده كه برخى از اسناد، برخى ديگر را تقويت مى نمايد كه پيامبر صلى اللّه عليه وآله فرمود:
إنّما مثل أهل بيتي كمثل سفينة نوح، من ركبها نجا؛
همانا خاندان من مانند كشتى نوح هستند، هر كه بر آن سوار شود، نجات مى يابد.
در روايت مسلم آمده است:
… ومن تخلّف عنها غرق؛
و هر كه از آن روى گردان شود، غرق مى گردد.
و در روايتى ديگر آمده است: هلاك مى گردد.5
1 . نهج البلاغه: 143.
2 . همان: 146.
3 . گفتنى است كه درباره حديث سفينه در كتاب نفحات الأزهار في خلاصه عبقات الأنوار مفصل بحث كرده ايم.
4 . المشكات: 523.
5 . الصواعق المحرقه: 234.