ديدگاه برخى از علماى اهل سنّت درباره ابن تيميّه
حافظ ابن حجر عسقلانى به تفصيل در شرح حال ابن تيميّه سخن گفته كه تمامى آن ها قابل توجه است و ما به ذكر اندكى از آن اكتفا مى كنيم.
ابن حجر مى گويد: ابن تيميّه درباره حضرت على عليه السلام چنين اظهار نظر مى كند:
وى در هفده مورد اشتباه كرده و در آن موارد با سخن آشكار قرآن، مخالفت نموده است.
ابن حجر پس از نقل اين سخن مى نويسد:
درباره ابن تيميّه بين علما اختلاف نظر وجود دارد. برخى او را از مجسّمه1 مى دانند، از اين جهت كه وى چنين اعتقادى را در دو كتاب عقيده حمويّه و واسطيّه و ديگر كتاب هايش آورده است.
براى مثال مى گويد: دست، پا، ساق و صورت از صفات حقيقى خدا هستند و ذات او بر عرش استيلا دارد(!!)
ابن حجر در ادامه مى گويد: برخى از علما او را زنديق و بى دين مى دانند; چرا كه او مى گويد: نبايد از پيامبر اكرم صلى اللّه عليه وآله2 كمك خواست و چنين درخواستى از عظمت نبى اكرم صلى اللّه عليه وآله كاسته و مقام او را پايين مى آورد… .
او مى افزايد: برخى به ابن تيميّه نسبت نفاق مى دهند; زيرا مى گفت كه على عليه السلام در هفده مورد اشتباه كرده و به هر سمتى كه رو مى كرده است، خوار و زبون مى گشته و او بارها خواست كه به خلافت برسد; امّا نتوانست. او براى رياست و سلطنت مى جنگيد، نه براى ديانت، او دوستدار رياست بود.
ابوبكر در بزرگسالى اسلام آورد و مى فهميد كه چه مى گويد، اما على در خردسالى مسلمان شد و اسلام كودك پذيرفته نيست. او در جريان خواستگارى دختر ابوجهل سخنى گفته كه تا هنگام مرگ آن را فراموش نكرده بود.
ابن تيميّه با اين سخنان به على عليه السلام جسارت نموده است; به همين جهت علما او را منافق دانسته اند; زيرا رسول خدا صلى اللّه عليه وآله درباره على عليه السلام فرمود:
لا يبغضك إلاّ منافق;3
جز منافق كسى بغض و دشمنى تو را به دل ندارد.
آن چه گذشت مطالبى است كه حافظ ابن حجر عسقلانى در شرح حال ابن تيميّه در كتاب خود آورده است.
1 . مجسّمه گروهى هستند كه مى گويند: خدا جسم است و مانند انسان اعضا و جوارح دارد.
2 . به رغم اين كه در منابع اهل سنّت درود و صلوات پس از نام مبارك پيامبر خدا صلى اللّه عليه وآله به صورت ناقص (ابتر) آمده است، ما طبق فرمايش حضرتش، درود و صلوات را به صورت كامل آورده ايم.
3 . الدرر الكامنة في اعيان الأئمة الثامنه: 1 / 154 و 155.