بررسى راويان اين حديث
1 . مالك بن انس
انديشه هاى مالك را از چند محور مى توان بررسى كرد:
1 . او از خوارج بود;
2 . نظريه باطل او در برترى دادن سه خليفه بر ديگر خلايق;
3 . ترك كردن نقل روايت از امير مؤمنان على عليه السلام;
4 . تدليس گرى او;
5 . هم نشينى او با اميران و سكوتش در برابر اعمال ناپسند آنان;
6 . حاكمان، مردم را به عمل به كتاب موطّأ و فتاواى مالك وادار مى ساختند;
7 . با آلات موسيقى آواز مى خواند;
8 . ناآگاهى او از مسائل شرعى;
9 . او به فتواهايى كه به رأى خود داد گريست;
10 . سخنان بزرگان در نقد او.1
افزون بر آن چه در مورد مالك بيان شد، نكته ديگر آن كه گروهى از بزرگان و پيشوايان علم و دانش اهل سنّت، او را نقد كرده و از او عيب جويى نموده اند.
خطيب بغدادى در اين مورد مى نويسد: گروهى از عالمان معاصر مالك از او عيب جويى كرده اند.2
خطيب پس از نقل اين سخن، به نام دانشمندانى هم چون: ابن ابى ذئب، عبدالعزيز ماجشون، ابن ابى حازم و محمّد بن اسحاق اشاره مى كند.3
1 . براى آگاهى بيشتر; ر.ك: رسالة في حديث سدّ الابواب: 21 ـ 30 از همين نگارنده.
2 . تاريخ بغداد: 1 / 239.
3 . همان.