حديث دريچه به روايت ابن عبّاس

حديث دريچه به روايت ابن عبّاس
اين حديث را فقط بُخارى نقل كرده و بى اعتبار است. البتّه ما در عدم اعتبار اين حديث، از برخى مطالبى كه درباره «وهب بن جرير»1و پدرش جرير بن حازم گفته شده چشم پوشى مى كنيم.
بُخارى درباره جرير مى گويد: گاهى او در نقل حديث اشتباه مى كند.
يحيى بن مَعين در اين باره مى گويد: روايت جرير از قَتاده ضعيف است.
ذهبى نيز درباره جرير اظهار نظر كرده و مى گويد: پيش از مرگش، حال و روزش دگرگون شد و در نتيجه پسرش وهب، مردم را از ملاقات با او منع كرد.2
با اين حال، در بى اعتبارى اين حديث كافى است كه راوى آن از ابن عباس، «عِكْرَمه بربرى» آزاد شده ابن عباس است كه ويژگى هاى بارز عِكْرَمه را مى توان در چند عنوان خلاصه كرد:
1 . او با خوارج هم عقيده بود;
2 . از دين ايراد مى گرفت و احكام را مسخره مى كرد;
3 . بسيار دروغ گو بود;
4 . او همواره به دربار اميران رفت و آمد مى نمود.3

1 . تهذيب التهذيب: 11 / 142.
2 . ميزان الاعتدال: 2 / 117 و 118، المغنى فى الضعفاء: 1 / 203.
3 . گفتنى است كه ما شرح حال او را در كتاب التحقيق فى نفى التحريف: 270 ـ 274 آورده ايم. در اين شرح حال از منابع معتبرى از اهل سنّت هم چون: تهذيب الكمال: 20 / 264، تهذيب التهذيب: 7 / 228، طبقات الكبرى: 5 / 219، وفيات الاعيان: 3 / 265، ميزان الاعتدال: 5 / 116، المغنى فى الضعفاء: 2 / 67، الضعفاء الكبير: 3 / 373 و سير اعلام النبلاء: 5 / 12 استفاده شده است.