12 . حديثى شگفت
حديث دوازدهم. حديث معروفى است كه برخى از معناى آن تعجّب مى كنند و بعضى از بزرگان علماى ما درباره آن، اقوالى دارند كه در شرح آن با مشكل مواجه شده اند. در اين حديث آمده است:
حبّ علي حسنةٌ لا تضرّ معها سيّئة وبغضه سيّئة لا تنفع معها حسنة;1
حب حضرت على عليه السلام، حسنه اى است كه هيچ سيئه اى در مقابل اين حسنه، مقاومت ندارد و بغض او، گناهى است كه هيچ حسنه اى در مقابلش قادر بر مقاومت نيست.
ولكن ما به فضل الاهى حقيقت معناى اين حديث را از خود قرآن مجيد استخراج مى كنيم، توجّه كنيد! خداوند متعال مى فرمايد:
(قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْرًا إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى);
بگو: من هيچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمى كنم جز دوست داشتن نزديكانم (اهل بيتم).
آن گاه بلافاصله اين گونه آمده است:
(وَمَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فيها حُسْنًا);2
و هر كس كار نيكى انجام دهد ، بر نيكى اش مى افزاييم.
«يقترف» يعنى: يكتسب.3
پس اگر كسى «حسنه»اى را كسب كند خدا مى فرمايد: «نَزِدْ لَهُ» براى آن شخص «فيها» در آن حسنه «حسناً»; حسن آن حسنه را زياد مى كنيم، مراد از اين «حسنه» چيست؟
در تفاسير شيعه و سنّى آمده:
الحسنة حبّ علي وأهل بيته;4
منظور از حسنه، دوست داشتن على و خاندان اوست.
بنابراين حاصل معناى آيه اين گونه مى شود:
حُسن اين حسنه كه مودّت و محبّت اميرالمؤمنين و اهل بيت عليهم السلام است از ناحيه خداوند متعال زياد شده است. اين حقيقتى است كه خدا قرار گذاشته، و حدّ زيادى را هم معيّن نكرده است. پس، حبّ اهل بيت چنين حسنى دارد، و با چنين حسنى كدام سيئه مى تواند مقاومت كند؟
روشن است كه در هيچ يك از اين مقدّمات نمى شود مناقشه كرد و نتيجه اين مقدّمات قهرى است.
بنابراين «حب على عليه السلام» حسنه اى است كه خداوند متعال حُسن اين حسنه را زياد نموده است. خود خداوند متعال اين كار را انجام داده است. پس هيچ سيّئه اى نيست كه بتواند با حسنه اى كه خدا درجه حُسن آن را بالا برده، مقابله كند.
خوب درباره اين موضوع فكر كنيد!
1 . الفضائل (شاذان بن جبرئيل قمى): 96، كشف الغمه: 1 / 92، بحار الأنوار: 39 / 248، حديث 10.
2 . سوره شورى (42): آيه 23.
3 . المفردات في غريب القرآن: 401.
4 . تفسير قرطبى: 16 / 21 ـ 22، شواهد التنزيل: 2 / 193.