صاحبان نعمت ها
وَأوْلِياءَ النِّعَمِ;
و (سلام بر شما) اى صاحبان نعمت ها.
ائمّه عليهم السلام صاحبان نعمت ها هستند. واژه «اولياء» جمع «ولى» و واژه «نِعَم» جمع «نعمت» است. چنان كه مى دانيم نعمت دو گونه است:
1 . نعمت مادّى;
2 . نعمت معنوى.
و در تعبير ديگرى دو قسم است:
1 . نعمت ظاهرى;
2 . نعمت باطنى.
قرآن مجيد مى فرمايد:
(وَأَسْبَغَ عَلَيْكُمْ نِعَمَهُ ظاهِرَةً وَباطِنَةً);1
نعمت هاى آشكار و نهان خود را فراوان بر شما ارزانى داشته است.
الف و لام واژه «النعم» براى جنس و استغراق است. پس همه نعمت هاى مادى و معنوى، ظاهرى و باطنى و كوچك و بزرگ همه خلايق را فرا مى گيرد كه البته وجود، در رأس آن ها هست و ساير نعمت ها بر آن متفرّعند.
و ائمّه عليهم السلام اولياى نعمت ها هستند.
راغب اصفهانى در المفردات في غريب القرآن مى نويسد: النعمة الحالة الحسنة.2
كلمه جامعى كه حاكى از نيكويى حال انسان باشد «نعمت» است; گويند: فلانى در نعمت است، و از هر يك از عناصر سعادت بشر مانند خورشيد، هوا، آب، اعضاى بدن، وسايل زندگى، ثروت، قدرت و هم نشين خوب… تعبير به «نعمت» مى شود كه قرآن كريم مى فرمايد:
(وَإِنْ تَعُدُّوا نِعْمَتَ اللّهِ لا تُحْصُوها);3
و اگر نعمت هاى خداوند را بشماريد هرگز نمى توانيد آن ها را احصا كنيد.
راغب اصفهانى در ادامه مى گويد:
والنعماء بإزاء الضرّاء، قال: (وَلَئِنْ أَذَقْناهُ نَعْماءَ بَعْدَ ضَرّاءَ مَسَّتْهُ…);4
واژه «نعماء» در برابر «ضرّاء» است; آن گونه كه خداوند متعال مى فرمايد: «و اگر پس از ناراحتى و زيانى كه به او رسيده است نعمت هايى به او بچشانيم…».
1. سوره لقمان (31): آيه 20.
2. المفردات في غريب القرآن: 499.
3. سوره ابراهيم (14): آيه 34.
4. سوره هود (11): آيه 10.