روايت عُرْوَة بن زبير

روايت عُرْوَة بن زبير
آن سان كه گذشت، اين حديث به روايت عُرْوَة بن زبير نيز نقل شده است. با توجّه به اين كه عروه در زمان خلافت عمر به دنيا آمده; پس حديث مرسل خواهد بود و ناگزير آن را از عايشه روايت كرده است.
عروه از افرادى است كه در كينه و دشمنى عليه امير مؤمنان على عليه السلام معروف بوده است ـ همان طور كه از اين عمل به هنگام نقل خبرش با زُهْرى، و مطالبى درباره پسرش در گذشته آگاه شديم ـ دشمنى او به گونه اى بود كه در جنگ جمل با وجود كمى سنّش حاضر شد.1
او و زُهْرى در تنقيص و تحقير امام امير مؤمنان على عليه السلام و حضرت زهراى طاهره عليها السلام حديث جعل مى كردند.
هيثمى از او حديثى را در فضل زينب دختر رسول خدا صلى اللّه عليه وآله نقل كرده و آن را صحيح دانسته است. در آن حديث ساختگى آمده كه پيامبر خدا صلى اللّه عليه وآله همواره مى فرمود: زينب بهترين دختران من است.
راوى گويد: اين حديث ساختگى به گوش على بن حسين عليهما السلام رسيد. حضرتش به نزد زُهْرى رفت و فرمود: اين چه حديثى است كه از تو به من رسيده كه در آن حق فاطمه سلام اللّه عليها را كوچك شمرده اى؟
وى گفت: هرگز اين حديث را نقل نخواهم كرد.2
از سوى ديگر روايت كننده از عروه در روايت بخارى، مسلم، تِرمذى و ابن ماجه، پسرش هِشام است كه او نيز از مدلّسين است.
عالمان رجالى در مورد او گفته اند: هر چه از ديگران مى شنيد به پدرش نسبت مى داد. و ذكر كرده اند كه مالك از او خوشش نمى آمد. ابن خراش گفت: به من خبر رسيده است كه مالك از او به جهت نقل حديثش براى اهل عراق ايراد مى گرفت.
هِشام سه بار به كوفه رفت. يك بار مى گفت: پدرم برايم نقل كرده كه گفت: از عايشه شنيدم. بار دوم مى گفت: پدرم از عايشه به من خبر داد; و بار سوم مى گفت: پدرم از عايشه روايت كرده است.3 اين حديث نيز از جمله آن احاديث است.

1 . تهذيب التهذيب: 7 / 161.
2 . مجمع الزوائد: 9 / 342، كتاب مناقب، باب آن چه كه پيرامون فضايل زينب دختر رسول اللّه صلى اللّه عليه وآله رسيده است، حديث 15231.
3 . تهذيب التهذيب: 11 / 46.