ديدگاه ابن تيميه
ابن تيميه مى نويسد:
على بن حسين عليهما السلام، يكى از تابعين بزرگ و در علم و دين از سران تابعين بوده است. او از پدرش، ابن عباس، مسور بن مخرمه، ابورافع غلام پيامبر صلى الله عليه وآله1 و از سه ام المؤمنين عايشه، ام سلمه و صفيه، از مروان بن حكم، سعيد بن مسيب، عبدالله بن عثمان، ذكوان غلام عايشه و ديگران روايت نقل كرده است.
ابوسلمة بن عبدالرحمان، يحيى بن سعيد انصارى، زهرى، ابوزناد، زيد بن اسلم و فرزندش ابوجعفر (امام باقر عليه السلام) از او روايت نقل كرده اند.
يحيى بن سعيد مى گويد: على بن حسين عليهما السلام با فضيلت ترين هاشمى است كه در مدينه ديده ام.
محمد بن سعد در الطبقات الكبرى مى نويسد:
على بن حسين عليهما السلام ثقه، امين، عالى و والا مقام بود و روايات بسيارى را نقل كرده است.
در روايتى حمّاد بن زيد مى گويد: از على بن حسين عليهما السلام ـ كه با فضيلت ترين هاشمى است كه من ديده ام ـ شنيديم كه مى گفت:
يا أيّها الناس! أحبّونا حبّ الإسلام، فما برح بنا حبّكم حتّى صار عاراً علينا;
اى مردم! آن گونه كه اسلام روا مى دارد، ما را دوست داشته باشيد; زيرا دوستى هاى افراطى شما، مايه ننگ و عار براى ماست.
شيبة بن نعامه مى گويد: على بن حسين عليهما السلام در ظاهر به گونه اى رفتار مى كرد كه گويى به كسى احسان نمى كند و بخل مىورزد، اما وقتى از دنيا رفت، ديدند كه او به طور پنهانى غذاى يكصد خانهوار را در مدينه تأمين مى كرده است.
خشوع، صدقه دادن پنهانى و ديگر فضيلت هاى او (امام سجّاد عليه السلام) معروف و شناخته شده است، به گونه اى كه او به دليل شايستگى و دين دارى، از كنار مجالس بزرگان عبور مى كرد و با زيد بن اسلم، غلام عمر بن خطاب ـ كه در ميان تابعان از بهترين علما و دينداران بود ـ هم نشين مى شد.
به او گفته شد: هم نشينى با قوم خودت را رها مى كنى و با اين فرد هم نشين مى شوى؟!
پاسخ مى داد: انسان همان جايى مى رود كه صلاح دل خويش را بيابد.
اما اين كه او (علامه حلى رحمه الله) گفته: على بن حسين عليهما السلام هزار ركعت نماز مى خواند، در گذشته نيز آورديم كه اين امر در شريعت ناخوشايند است، يا بايد گفت: هرگز امكان پذير نيست.
بنابراين، شايسته نيست كه چنين مطلبى را به عنوان منقبت و فضيلت ذكر كند.
هم چنين مطلب گفته شده درباره نامگذارى او از سوى رسول خدا صلى الله عليه وآله به «سيدالعابدين» مطلبى بى ريشه و اساس است. هيچ يك از علما و اهل دين آن را نقل نكرده اند.2
1 . به رغم اين كه در منابع اهل سنّت درود و صلوات پس از نام مبارك پيامبر خدا صلى الله عليه وآله به صورت ناقص (ابتر) آمده است، ما طبق فرمايش حضرتش، درود و صلوات را به صورت كامل و اسامى ائمّه معصوم عليهم السلام را با سلام آورده ايم.
2 . منهاج السنة: 2 / 123.