زادگاه على عليه السلام و محدّثان اهل سنّت
ابن ابى الحديد معتزلى ادّعا كرد كه «محدّثان چنين اعتقادى ندارند». اما نادرستى اين سخن با كلام حاكم روشن مى شود; چرا كه او در ميان اهل سنّت به امام المحدثين شهرت دارد.
از سوى ديگر، بسيارى از محدّثان و مورّخان اهل سنّت نيز به ولادت امير مؤمنان على عليه السلام در كعبه و تواتر روايت مربوط به آن، اذعان كرده اند، از جمله آن ها شاه ولى الدين دهلوى، نگارنده كتاب ازالة الخفا است كه اين كتاب از منابع نويسنده المرتضى است.1
گروه ديگرى از علماى اهل سنّت نيز تصريح كرده اند كه اين فضيلت به امير مؤمنان على عليه السلام اختصاص دارد. اينك نمونه هايى از اين علما را مى آوريم.
ـ حافظ ابوعبدالله گنجى شافعى (كشته شده به سال 658) در اين باره مى نويسد:
«زمانى كه در بغداد، نزد حافظ ابوعبدالله محمد بن محمود نجار، به فراگيرى احاديث مشغول بودم، وى براى من چنين روايت كرد: در نيشابور در محضر صفّار شاگردى مى كردم كه اين روايت را براى تأييد به او عرضه داشتم:
عمه ام عائشه، از ابن شيرازى، از حاكم ابوعبدالله محمد بن عبدالله حافظ نيشابورى اين گونه روايت كرد:
اميرالمؤمنين على بن ابى طالب عليها السلام در شب جمعه سيزدهم رجب سال سى عام الفيل، در مكه و در بيت الله الحرام، متولد شد. هيچ كس قبل يا بعد از او در كعبه به دنيا نيامده است. اين ويژگى گرامى داشت وى و بيان گر شكوه مقام و جايگاه اوست.2
گفتنى است كه حاكم نيشابورى، فرد شناخته شده اى است و حافظ ابن نجار بغدادى (متوفاى 643) نيز از حافظان بزرگ و محدّثان نام دار اهل سنّت است. جايگاه او در ميان عالمان اهل سنّت با مراجعه به شرح حال وى، روشن خواهد شد.3
ـ شيخ الاسلام ابراهيم بن محمد جوينى حموينى (متوفاى سال 730) درباره ولادت حضرت على عليه السلام مى نويسد:
گفته اند كه به جز على بن ابى طالب عليهما السلام، هيچ فرد ديگرى در كعبه زاده نشده است.4
ـ حافظ نور الدين بن صبّاغ مالكى (متوفاى سال 855) نيز از تولّد حضرت على عليه السلام سخن به ميان آورده و مى گويد:
پيش از على بن ابى طالب عليهما السلام، هيچ كس در بيت الحرام به دنيا نيامده. اين فضيلتى است كه خداى متعال ويژه او گردانده است تا شكوه جايگاه، بلندى مرتبه و بزرگى مقام او را اظهار نمايد.5
ـ برخى از دانشمندان مورد وثوق اهل سنّت نيز اين عبارات را از قول ابن صبّاغ از كتاب الفصول المهمة نقل كرده اند كه از جمله آنان مى توان حافظ نور الدين سمهودى (متوفاى سال 911) در كتاب جواهر العقدين، برهان الدين حلبى (متوفاى سال 1044) در انسان العيون و فقيه محدّث اديب شيخ محمد على غروى اوردبادى در كتاب على عليه السلام وليد الكعبة را نام برد.
ـ صفى الدين احمد بن فضل بن محمد باكثير حضرمى از دانشمندان به نام قرن يازدهم در اين باره مى نويسد:
«على عليه السلام در روز جمعه سيزدهم رجب سال 30 عام الفيل و بيست و سه سال ـ يا به روايت ديگر بيست و پنج سال ـ پيش از هجرت متولد شد. ولادت آن حضرت در كعبه مشرفه بود. او نخستين كسى است كه در آن مكان به دنيا آمده، بلكه معلوم نيست كسى جز او در آن مكان متولد شده باشد».6
ـ حافظ محمد بن معتمد خان بدخشانى حارثى از علماى سرشناس قرن دوازدهم در اين زمينه مى گويد:
«هيچ كس پيش از حضرت على عليه السلام يا پس از او در كعبه متولد نشده و اين فضيلتى است كه خداوند آن را ويژه او گردانده است».7
ـ محمد حبيب الله شنقيطى (متوفاى سال 1363) نيز در اين باره چنين مى نويسد:
«و از مناقب حضرت على عليه السلام آن است كه درون كعبه ولادت يافته و اين منقبت براى كسى جز او معلوم نشده است».8
1 . ازالة الخفا عن سيره الخلفا: 4 / 406.
2 . كفاية الطالب فى مناقب على ابن ابى طالب: 407.
3 . براى نمونه ذهبى در سير اعلام النبلاء او را اين گونه توصيف مى كند: امام عالم حافظ بارى (كسى كه كسب فضايل را تمام نموده و بر ديگران برترى دارد)، محدّث عراق و مورخ دوران… كه در كنار دانش سرشار، دين، پرهيزگارى و طاعت پيشگى را گردآورده است (سير اعلام النبلاء: 23 / 131 براى آگاهى بيشتر درباره منابعى كه به شرح حال او پرداخته اند به پاورقى سير اعلام النبلاء مراجعه شود).
4 . فرائد السمطين: 1 / 426.
5 . الفصول المهمه فى معرفه الائمه: 30.
6 . وسيلة المآل فى عد مناقب الآل: 282 نسخه خطى.
7 . مفتاح النجا فى مناقب آل العبا: 34 نسخه خطى.
8 . كفاية الطالب: 37.