حديث طير و حافظان بزرگ اهل سنّت
از جمله راويان اين حديث، عدّه زيادى از اساتيد بخارى و مسلم هستند. بسيارى از راويان آن از راويان صحاح ششگانه اهل سنّت هستند.
اكنون نام مشهورترين راويان اين حديث را، از ميان امامان و حافظان بزرگ در قرن هاى مختلف مى آوريم:
1 . شعبة بن حجّاج،
اهل سنّت به او در علم حديث لقب امير مؤمنان داده اند.1
2 . اوزاعى، پيشواى معروف.
3 . مالك بن أنس، پيشواى مذهب مالكى.
4 . ابوحنيفه، پيشواى مذهب حنفى.
5 . احمد بن حنبل، پيشواى مذهب حنبلى.
6 . ابوعاصم نبيل، استاد بخارى.
7 . عبدالرزاق صنعانى، استاد بخارى.
8 . محمّد بن اسماعيل بخارى،
بخارى اين حديث را نه در كتاب صحيح خود، بلكه در كتاب التاريخ الكبير روايت كرده است.2 متن حديث او را به زودى ذكر خواهيم كرد.
9 . بلاذرى، صاحب أنساب الأشراف.
10 . ابوحاتم رازى از معاصران بخارى و مسلم.
11 . محمّد بن عيسى ترمذى، نگارنده الصحيح.
12 . ابوبكر بزّار، نگارنده المسند.
13 . نسائى، نگارنده الصحيح.
14 . ابويعلى موصلى، نگارنده المسند.
15 . محمّد بن جرير طبرى، نگارنده تاريخ و تفسير معروف.
16 . ابن ابى حاتم رازى،
نويسنده تفسير، محدّث بزرگى كه اهل سنّت او را از ابدال3 به شمار مى آورند.4
17 . ابن عبد ربّه مالكى در العقد الفريد.
18 . ابوالحسين محاملى، صاحب الأمالى.
19 . ابوالعباس ابن عقده،
او در مورد حديث طير كتاب جداگانه اى نوشته است.
20 . مسعودى، نگارنده مروج الذهب.
21 . ابوالقاسم طبرانى، نويسنده المعجم الكبير، المعجم الصغير و المعجم الأوسط.
22 . ابوالشيخ اصفهانى، نگارنده كتاب طبقات المحدّثين بإصفهان.
23 . ابن السقا واسطى،
اين حافظ بزرگ از دانشمندان قرن چهارم است كه داستان او را در حديث طير بيان خواهيم كرد.
24 . ابوحفص ابن شاهين،
او در مورد حديث طير كتاب جداگانه اى دارد.
25 . ابوالحسن دارقطنى، صاحب كتاب العلل.
26 . ابوعبدالله حاكم نيشابورى، صاحب المستدرك على الصحيحين،
او درباره طرق حديث طير كتاب مستقلّى دارد.
27 . ابوبكر ابن مردويه،
او كتابى درباره طرق حديث طير نوشته است.
28 . ابونعيم اصفهانى، صاحب حلية الأولياء و برخى كتاب هاى ديگر،
او كتابى درباره طرق حديث طير نوشته است.
29 . ابوطاهر ابن حمدان خراسانى، محدث بزرگ،
وى كتابى درباره طرق حديث طير نوشته است.
30 . ابوبكر بيهقى، مؤلّف السنن الكبرى.
31 . ابن عبدالبرّ اندلسى، نويسنده الاستيعاب.
32 . خطيب بغدادى، نگارنده تاريخ بغداد.
33 . محى السنّة بغوى، نگارنده مصابيح السنّة.
34 . رزين عبدرى، نگارنده الجمع بين الصحاح الستّه.
35 . ابوالقاسم على بن حسن، معروف به ابن عساكر، نگارنده تاريخ مدينة دمشق.
36 . ابن اثير جزرى، صاحب جامع الاُصول.
37 . برادر ابن اثير، مؤلّف اسد الغابه.
38 . خطيب تبريزى، مؤلّف مشكاة المصابيح.
39 . ابوالحجّاج مزّى، مؤلّف تهذيب الكمال وكتاب تحفة الأشراف.
40 . شمس الدين ذهبى، كه داراى تأليفات معروفى است.
41 . ابن كثير دمشقى، صاحب تفسير و تاريخ.
42 . ابوبكر هيثمى، صاحب مجمع الزوائد.
43 . شمس الدين ابن جزرى، نگارنده كتاب هايى است.
44 . ابن حجر عسقلانى، داراى آثار، شيخ الاسلام، فقيه، محدّث و رجالى معروف.
45 . جلال الدين سيوطى، صاحب كتاب هاى مشهورى است.
46 . ابن حجر مكى، نگارنده الصواعق المحرقه.
47 . شاه ولى الله دهلوى، محدّث هند.
1 . ر.ك: الكاشف ذهبى: 1 / 485، شماره (2278).
2 . التاريخ الكبير: 1 / 357، شماره (1132) و 2 / 2، شماره (1488).
3 . ابدال: به تعدادى از نيكان و پارسايان مى گويند كه هيچ گاه تعدادشان كم نمى شود و هر گاه كسى از آنان بميرد خداوند متعال، ديگرى را به جاى او مى گمارد. ر.ك: لسان العرب: 11 / 49.
4 . تذكرة الحفّاظ: 3 / 830 .