ديدگاه ابن عراق
ابن عراق نيز به نقل سخن ابن حجر پرداخته است. وى از آن چه ابن حجر قبل از «نتيجه جمع…» گفته، اعراض كرده است و فقط در علّت جمع دو دسته از روايات مى گويد:
اين قصه، قصه ديگرى است. بنابراين، قصّه على درباره درهايى است كه به مسجد باز مى شد كه پيامبر صلى اللّه عليه وآله به على اجازه داد كه در حال جنابت در مسجد آمد و رفت كند; و قصّه ابوبكر در دوران بيمارى پيامبر صلى اللّه عليه وآله رخ داد; همان بيمارى كه به رحلت آن حضرت انجاميد. پيامبر صلى اللّه عليه وآله دستور داد پنجره هايى كه از طريق آن ها راه ورود به مسجد نزديك مى شده بسته شوند. قاضى اسماعيل در كتاب احكام، كلاباذى در كتاب معانى و طَحاوى در كتاب مشكل الآثار نيز اين دو قصه را به اين صورت جمع كرده اند.1
همان گونه كه پژوهش گر حقايق ملاحظه مى كند، ابن عراق با وجود اختلافِ دو قصّه به دومين جمع، بسنده مى كند و از ادعاهاى مطرح شده ـ كه درِ خانه على از داخل مسجد بوده و يا موضوع در قصه نخست با واژه «ابواب» (درها) و در دومى با واژه «طاقات» (پنجره ها) آمده است ـ دورى مى كند.
بنابراين آن چه در وجه جمع به متقدّمين نسبت مى دهند، فقط همين مقدار است!
1 . تنزيه الشريعة المرفوعه: 1 / 384.