نگاهى به شرح حال ضحّاك
ابن جوزى، مانند عقيلى نام ضحّاك را در شمار افرادى كه از نظر نقل حديث ضعيف هستند، ذكر كرده است. ذهبى نيز به پيروى از اين دو او را در شمار افرادى كه از نظر نقل حديث ضعيفند به حساب آورده و نام او را در كتاب المغنى فى الضعفاء ذكر كرده است… .
آن ها احتمال اين كه ضحّاك، ابن عباس را ديده منتفى مى دانند، بلكه برخى از آنان گفته اند: ضحّاك حتى با يكى از اصحاب پيامبر صلى الله عليه وآله نيز گفت و گو نكرده است.
از يحيى بن سعيد درباره ضحّاك چنين نقل شده است: از نظر ما ضحّاك از جهت نقل حديث ضعيف است.
گفته اند: او تا دو سال در شكم مادرش بوده است!1
از اين گذشته، در اين كه ديدگاه بالا به ضحّاك نسبت داده مى شود و ديدگاه اول به ابن السائب كلبى، محل درنگ و ترديد است؛ چرا كه در منابع، ديدگاه اختصاص اين آيه به پنج تن آل عبا به اين دو نسبت داده شده است، كه ما در ردّى كه بر سالوس، يكى از اساتيد دانشگاه قطر، مطرح كرده ايم صحّت اين نسبت را ثابت كرديم.2
1 . تهذيب الكمال: 9 / 173، ميزان الاعتدال: 3 / 446، المغنى فى الضعفاء: 1 / 312.
2 . ر.ك: مع الدكتور السالوس في آية التطهير شماره 18 از سلسله كتاب هاى اعرف الحق تعرف اهله از همين نگارنده.