نزول آيه در موضوع خاص
نكته دوم. اين آيه مباركه در موضوع مشخص و حادثه معينى نازل شده است و به عبارات پيش و پس از خود، هيچ ارتباطى ندارد.
از طرفى، هيچ منافاتى با وقوع اين آيه بين آيات متعلق به همسران پيامبر ندارد؛ همان گونه كه بسيارى از آيات مدنى بين آيات مكى هستند و بر عكس… .
شاهد اين مدعى چنين است:
نخست آن كه در عبارات «عنكم» و «يطهّركم» از ضمير جمع مذكّر استفاده شده و در قرآن كريم «عنكنّ» و «يطهّركنّ» نيامده است.
دوم آن كه آيات قبل از آيه تطهير با آيات پس از آن، با يكديگر پيوستگى دارند. به صورتى كه اگر آيه تطهير برداشته شود معناى آيه دچار نقصان نمى شود… .
پس هم چنان كه مخفى نيست، عبارت «إنّما يريد الله…» نه پايان آيه، نه آغاز آيه است.
افزون بر اين ها، پاسخ بسيار دقيق و زيباى پيامبر صلى الله عليه وآله است كه در حديث، براى پرسش اُمّ سلمه فرمود. او پرسيد: «آيا من از اهل بيت نيستم؟»
پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله فرمود:
أنت من أزواج رسول الله؛
تو از همسران رسول خدا هستى.
اين پاسخ بيان مى دارد كه مفهوم و مصداق عنوان «اهل البيت» و عنوان «الازواج» يا «نساء النبى» به طور كامل با يكديگر تفاوت دارند.
بنابراين، آيات سوره احزاب كه با «يا نساء النبى»1 آغاز مى شوند به «همسران» اختصاص دارند و در اين ميان، آيه: (إِنَّما يُريدُ اللهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهيرًا) به «عترت پاك پيامبر» مربوط است.
وانگهى، حديث گذشتن پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله از جلوى درب خانه فاطمه عليها السلام و فرمايش ايشان، قرينه ديگرى است كه اين آيه درباره پنج تن آل عبا نازل شده است. همان حديثى كه در آن آمده: پيامبر خدا صلى الله عليه وآله از جلو درب خانه حضرت زهرا عليها السلام مى گذشت و مى فرمود:
الصلاة أهل البيت (إِنَّما يُريدُ اللهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهيرًا)؛
اى اهل بيت! بشتابيد به سوى نماز «خدا مى خواهد آلودگى را فقط از شما اهل بيت بزدايد و شما را پاك و پاكيزه گرداند».
راويان بسيارى اين حديث را نقل كرده اند كه با ذكر اين روايات سخن را به درازا نمى كشيم.
1 . سوره احزاب: آيه 30 و 31.