آيه تطهير و ديدگاه دهلوى

آيه تطهير و ديدگاه دهلوى
ما دو ديدگاه پيشين را نقد كرديم و نيز به اتّهام پراكنى هاى ابن تيميّه پاسخ گفتيم، ديگر به بررسى و نقد گفته هاى عبدالعزيز دهلوى نويسنده كتاب تحفه اثناعشريه درباره اين آيه نيازى نيست. زيرا سخن وى مطلبى فراتر از ديدگاه هاى پيشين را در برندارد.
او در ابتدا نظر عكرمه را آورده و آن را با سياق آيه تأييد كرده است. سپس مى گويد:
ولى پژوهش گران اهل سنّت بر اين باور هستند كه اين آيه اگر چه در شأن همسران پاك پيامبر صلى الله عليه وآله نازل شده است، اما به حكم اين قاعده كه عموم مفهوم لفظ، معتبر است، و صادر شدن يك لفظ در خصوص يك واقعه و يا عده اى، موجب نمى شود مفهوم و مراد از آن لفظ خصوص آن واقعه و يا آن عده باشند، بنابراين، در اين جا، همه اهل خانه پيامبر صلى الله عليه وآله شامل اين بشارت مى شوند و اختصاص دادن افرادى از اهل خانه با عبا در حالى كه بر تخصيص دلالت ندارد، فايده اش دفع مظنه نبودن اين اشخاص در اهل بيت است، نظر به آن كه مخاطب در اين آيه فقط زنان پيامبر بوده است. اما پيامبر با قرار دادن اين افراد در زير عبا، بيان كرد كه اينان نيز هم چون زنان پيامبر، از اهل بيت به شمار مى روند.
دهلوى در ادامه، با حمل «اراده» بر اراده تشريعى در دلالت آيه بر عصمت مناقشه كرده است و مى گويد:
چون از نظر شيعيان وقوع آن چه خداوند اراده كرده لازمه اراده او نيست. پس عصمت به مبناى آنان ثابت نمى شود و نيز استدلال آنان بر عصمت نقض مى شود؛ چرا كه اگر اين كلمه بر عصمت دلالت مى كرد لازم بود كه همه صحابه، به ويژه حاضران در غزوه بدر معصوم باشند، چون خداوند در حق آنان فرموده:
(وَلكِنْ يُريدُ لِيُطَهِّرَكُمْ وَلِيُتِمَّ نِعْمَتَهُ عَلَيْكُمْ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُونَ)؛1
ليكن مى خواهد شما را پاك، و نعمتش را بر شما تمام گرداند، باشد كه شكر به جا آوريد.
هم چنين در آيه ديگرى فرموده:
(لِيُطَهِّرَكُمْ بِهِ وَيُذْهِبَ عَنْكُمْ رِجْزَ الشَّيْطانِ)؛2
تا شما را با آن پاك گرداند، و اضطرابات شيطان را از شما بزدايد.
روشن است كه اتمام نعمت براى صحابه، كرامتى بيشتر به نسبت آن دو (اذهاب رجس و تطهير) است و وقوع اين اتمام نعمت دلالت واضح ترى بر عصمت آن ها دارد.
سپس مى گويد: پذيرفتيم كه اين آيه، دليل بر امامت آن حضرت است، اما امامت بلا فصل او از كجا فهميده مى شود؟3

1 . سوره مائده: آيه 6.
2 . سوره انفال: آيه 11.
3 . تحفة اثنا عشريه: 202. ر.ك: مختصر التحفة الاثنى عشرية: 167 ـ 172.