نگاهى به انواع عزادارى و سوگوارى
گفتيم كه اقامه عزا و سوگوارى سيّدالشهداء عليه السلام به گريه ختم نمى شود، بلكه انواع ديگرى از عزادارى وجود دارد كه از جمله آن ها جزع و نوحه گرى است. اكنون اين سؤال مطرح است كه معناى جَزَعْ و نوحه گرى چيست و چه حكمى دارد؟
در روايتى آمده است كه جابر گويد: از امام باقر عليه السلام پرسيدم جزع چيست؟
حضرت فرمودند:
أشدّ الجزع: الصُّراخ بالويل والعويل ولطم الوجه والصدر وجزّ الشعر من النواصي;1
شديدترين فريادها: واويلا گفتن، زدن به صورت و سينه و كندن مو از سر است.
در روايت معتبر ديگرى آمده كه حضرتش فرمودند:
كلّ الجزع والبكاء مكروه سِوى الجزع والبكاء على الحسين عليه السلام;2
هر جزع و نوحه گرى و گريستن ناپسند است مگر جزع و گريستن بر شهادت امام حسين عليه السلام.
از انواع ديگر عزادارى، لطمه زدن به صورت، سينه زدن و واويلا گفتن است كه همه اين موارد نزد خداوند متعال و در مكتب اهل بيت عليهم السلام امرى پسنديده به شمار مى رود و همه اين ها بايد برگزار شود.
البتّه بايستى در محدوده شرع باشند كه مراجع تقليد حدود شرعى آن ها را همانند حدود ديگر امور تعيين مى كنند و احكام شرع را براى ما معيّن مى نمايند و ما نيز بايد مطيع آنان باشيم. گرچه افرادى هستند كه بى دليل و از روى جهل سخن پراكنى مى كنند كه حساب آنان جداست.
از انواع ديگر سوگوارى، نوحه سرايى، پيراهن چاك كردن، لباس مشكى پوشيدن و در اين راستا طعام دادن، تعطيل كردن بازارها، مغازه ها، مدارس و درس هاست. همه اين موارد مدرك دارد، حتّى در مواردى از منابع اهل سنّت مدرك معتبرى وجود دارد. حال اگر اين موارد گفته نشده است، چه بايد كرد؟
1 . همان: 270 ـ 271، باب 83 ، حديث 1.
2 . همان: 282، باب 87 ، حديث 9.