حضور سپاهى از شام در كربلا
با نگاه به آن چه گذشت و جمع بندى مطالب، به اطمينان مى توان گفت كه علاوه بر اهل كوفه، افرادى و نه فقط افراد، بلكه لشكرى از شام در كربلا حضور داشتند. بر اين مطلب شواهدى وجود دارد. از جمله از امام صادق عليه السلام مى پرسند: حكم روزه گرفتن در روز تاسوعا و عاشورا چگونه است؟
آن حضرت عليه السلام مى فرمايد:
تاسوعاء، يوم حوصر فيه الحسين عليه السلام وأصحابه رضي اللّه عنهم بكربلاء واجتمع عليه خيل أهل الشام وأناخوا عليه وفرح ابن مرجانة وعمر بن سعد بتوافر الخيل وكثرتها، واستضعفوا فيه الحسين عليه السلام وأصحابه رضي اللّه عنهم وأيقنوا أنّه لا يأتي الحسين عليه السلام ناصرٌ ولا يمدُّه أهل العراق. بأبي المستضعف الغريب;1
تاسوعا روزى است كه حسين و يارانش در كربلا به واسطه سپاهيان شام محاصره شدند… ابن زياد و عمر سعد از زيادى لشكر خويش خوش حال شدند. آنان در روز عاشورا بر سيّدالشهداء عليه السلام و اصحاب ايشان مسلّط شدند و يقين كردند كه ديگر ياورى از اهل عراق به يارى و نصرت آن حضرت نخواهد آمد.
حال با توجّه به اين روايت، چه زمانى اين خوش حالى و آسودگى خيال براى عبيداللّه و عمر سعد رخ داده است؟ زمانى كه سپاهى از اهل شام وارد كربلا شدند.
در اين زمينه شيخ صدوق رحمه اللّه به سند خود اين گونه روايت مى كند:
ونظر الحسين عليه السلام يميناً وشمالا ولا يرى أحداً، فرفع رأسه إلى السماء فقال: اللهمّ إنّك ترى ما يصنع بولد نبيّك… وأقبل عدوّ اللّه سنان بن أنس الأيادي وشمر بن ذي الجوشن العامري في رجال من أهل الشام;2
امام حسين عليه السلام به سمت راست و چپ نگاهى كردند و هيچ كس را نديدند. سپس سر را به آسمان بلند كردند و فرمودند: خداوندا! تو مى بينى كه با فرزند پيامبرت چگونه رفتار مى كنند… .
در اين هنگام سنان بن انس و شمر بن ذى الجوشن، به همراه مردانى از اهل شام آمدند… .
اين روايت نيز بيان گر آن است كه لشكرى از اهل شام براى به شهادت رساندن سيّدالشهداء عليه السلام حضور داشتند.
اين روزه دارى در روز عاشورا از بنواميّه است; چرا كه شيخ طوسى رحمه اللّه به سند خود از امام صادق عليه السلام روايت مى كند كه آن حضرت فرمود:
إنّ آل اميّة لعنهم اللّه ومن أعانهم على قتل الحسين عليه السلام من أهل الشام نذروا نذراً إن قتل الحسين وسلم من خرج إلى الحسين وصارت الخلافة في آل أبي سفيان أن يتّخذوا ذلك اليوم عيداً لهم، وأن يصوموا فيه شكراً ويفرّحون أولادهم، فصارت في آل أبي سفيان سنّةً إلى اليوم في الناس;3
همانا آل اميّه و كسانى از شاميان كه آنان را در كشتن امام حسين عليه السلام يارى كردند، نذر نمودند كه اگر بر حسين پيروز شدند (و او را به قتل رساندند) و خلافت را به دست آوردند، اين روز را عيد بگيرند و به جهت شكرانه آن، روزه بگيرند و اين براى آل ابى سفيان تا به امروز به عنوان سنّتى قرار داده شد.
آرى، بنواميّه روز عاشورا را جشن مى گرفتند و هم اكنون عمل وهّابيان بر همين است و آن ها از باب شماتت روزه مى گيرند و به همين جهت امام صادق عليه السلام فرموده اند:
ذاك يوم قتل الحسين، فإن كنت شامتاً فَصُم;4
روز عاشورا روز قتل حسين است. اگر مى خواهى شماتت كنى و با اهل بيت دشمنى نمايى، آن روز را روزه بگير!
1 . الكافى: 4 / 147، حديث 7; بحار الانوار: 45 / 95، حديث 40.
2 . الأمالى شيخ صدوق: 226.
3 . الأمالى شيخ طوسى: 667.
4 . همان.