ذوى القربى چه كسانى هستند؟
آن گاه كه ما پيرو كتاب و سنّت باشيم و به راستى بخواهيم از نظر اعتقادى و عملى به آن چه در كلام خداى عزيز و رسول گرامى صلى اللّه عليه وآله آمده است، عمل كنيم، لازم و ضرورى است كه به شخص پيامبر صلى اللّه عليه وآله مراجعه كنيم و آن حضرت را در اختلاف هاى خود به داورى بپذيريم، آن سان كه خداوند سبحان به اين حقيقت امر فرموده است. آن جا كه مى فرمايد:
(فَلا وَرَبِّكَ لا يُؤْمِنُونَ حَتّى يُحَكِّمُوكَ فيما شَجَرَ بَيْنَهُمْ ثُمَّ لا يَجِدُوا في أَنْفُسِهِمْ حَرَجًا مِمّا قَضَيْتَ وَيُسَلِّمُوا تَسْليًما);1
به پروردگارت سوگند كه آن ها ايمان نخواهند آورد مگر اين كه در اختلاف هاى خود تو را به داورى طلبند و پس از داورى تو، در دل خود احساس ناراحتى نكنند و به طور كامل تسليم باشند.
از مواردى كه در معناى آن اختلاف شده، آيه «مودّت» است. خداى متعال مى فرمايد:
(ذلِكَ الَّذي يُبَشِّرُ اللّهُ عِبادَهُ الَّذينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصّالِحاتِ قُلْ لا أَسْئَلُكُمْ عَلَيْهِ أَجْراً إِلاَّ الْمَوَدَّةَ فِي الْقُرْبى وَمَنْ يَقْتَرِفْ حَسَنَةً نَزِدْ لَهُ فيها حُسْنًا إِنَّ اللّهَ غَفُورٌ شَكُورٌ);2
اين همان چيزى است كه خداوند بندگانش را كه ايمان آورده و كارهاى شايسته انجام داده اند به آن نويد مى دهد. بگو: من هيچ گونه اجر و پاداشى از شما بر اين دعوت درخواست نمى كنم جز دوست داشتن نزديكانم و هر كس كار نيكى انجام دهد بر نيكى اش مى افزاييم; چرا كه خداوند آمرزنده و قدردان است.
امّا پيامبر خدا صلى اللّه عليه وآله پيش تر معناى «قربى» را بيان كرده و مراد از آن را توضيح داده اند كه در روايت هاى شيعه و اهل سنّت آمده است. بنابراين، چرا بايد سخن آن حضرت پذيرفته نشود و اختلاف هم چنان باقى بماند؟!
به راستى پيامبر خدا صلى اللّه عليه وآله مراد از «قربى» را در آيه شريفه تعيين كرده است كه همان خويشاوندان آن حضرت; يعنى حضرت على، فاطمه زهرا و دو فرزند آن ها عليهم السلام هستند.
بنابراين، منظور از «قربى» همين بزرگوارانند; آن سان كه منظور از اهل بيت در آيه تطهير با تعيين پيامبر همين سروران هستند.
1 . سوره نساء: آيه 65.
2 . سوره شورا: آيه 23.