حديثِ «شفاعت آزر توسط ابراهيم»
از روايات باطل بخارى، حديثى است كه نشان مى دهد ابراهيم عليه السلام در روز قيامت از آزر شفاعت مى كند.
بخارى بر پايه عادت هميشگى خود، اين افترا را در چند جاى كتاب ناصحيح خود ذكر كرده است. چنان كه انسان هاى خوش فكر مى دانند، اين حديث، شأن و اعتبار ابراهيم عليه السلام را به طور كامل زير سؤال مى برد; چرا كه چند موضوع را ثابت مى كند:
1 . ابراهيم عليه السلام با دستور خداى تعالى مخالفت كرده است.
2 . بر مخالفت و مجادله خود، اصرار ورزيده; به گونه اى كه ـ بنابراين افترا ـ بر خلاف دستور خداوند، به استغفار خود براى آزر ادامه داده است.
3 . او با دلايل عقلى مبتنى بر امتناع از استغفار براى مشركان، به مخالفت برخاسته است.
4 . از روى غفلت و اشتباه، گمان كرده است كه عذاب شدن كافرى (چون آزر) ذلّت و بلكه بزرگ ترين ذلّت را نصيب وى (ابراهيم عليه السلام) مى سازد.
به راستى كدام ذلّت، از اين ذلّت بزرگ تر است. بى خردترين مردم نيز چنين تصورى نمى كند تا چه رسد به پيامبر معصومى كه براى هدايت بشر، مبعوث شده است.
5 . ابراهيم عليه السلام، مقصود وعده الاهى مبنى بر حراست از عزّت وى را متوجّه نشده است.
اكنون عبارت اين حديث را به نقل از كتاب تفسير مى آوريم:
اسماعيل، از برادرش، از ابن ابوذئب، از سعيد مقبرى، نقل مى كند كه ابوهريره مى گويد: پيامبر صلى الله عليه وآله مى فرمايد:
ابراهيم عليه السلام بعد از ملاقات پدرش به پروردگار عرض مى كند: پروردگارا! وعده دادى كه مرا در روز قيامت، خوار نكنى.
خداوند به او مى گويد: من بهشت را بر كفّار حرام كرده ام.1
در روايت ديگرى اين گونه آمده است:
ابراهيم عليه السلام مى گويد: پروردگارا! وعده دادى كه مرا در روز قيامت، خوار نكنى، اما كدام خوارى، بدتر از خوارى پدرم خواهد بود؟2
1 . صحيح بخارى: 6 / 202، كتاب التفسير، سورة الشعراء.
2 . همان: 4 / 277 و 278، كتاب أحاديث الأنبياء.