بسم اللّه الرحمن الرحيم
الحمد للّه ربّ العالمين والصلاة والسلام على محمّد وآله الطّاهرين ولعنة اللّه على أعدائهم أجمعين من الأوّلين والآخرين.
پيش گفتار
با توجّه به سلسله پژوهش هايى كه ارائه شد، برگزيده دليل هاى امامت امير مؤمنان على عليه السلام را از ديدگاه قرآن كريم، سنّت پيامبر اكرم صلى اللّه عليه وآله و عقل بيان كرديم. ما در تمام اين موارد از روش دانشمندان علم كلامِ اهل سنّت خارج نشديم و شرط هايى را كه آن ها درباره امامت معتبر و لازم مى دانند، رعايت كرديم.
اهل سنّت امامت را به اختيار و انتخاب مردم مى دانند و بر همين اساس براى امام خصوصيات و شرط هايى را لازم مى دانند تا به سبب دارا بودن آن ها براى امامت صلاحيّت پيدا كند.
ما اين نوشتار را طبق همان شروط معتبر و لازم و بر اساس گفتار بزرگان و علماى اهل سنّت تحقيق و بررسى كرده و امامت امير مؤمنان على عليه السلام را ثابت نموديم.
اكنون براى تكميل آن مطالب، در مورد دلايل اهل سنّت بر امامت ابوبكر بحث مى كنيم، زيرا آن سان كه ما بر امامت امير مؤمنان عليه السلام دليل هاى متعدّدى داريم، اهل سنّت نيز به نظر خودشان براى امامت ابوبكر دلايلى دارند، لذا به بررسى آن ها مى پردازيم تا ارزش آن ها بر حسب معيارهاى علمى آشكار گردد.
ما در اين نوشتار نيز به آداب و روش بحث و مناظره ملتزم خواهيم بود و بديهى است كه اساس مناظره اين گونه است كه يا دليل هاى ارائه شده بايستى مورد قبول هر دو طرف باشد، و يا دليل هر گروه مورد قبول طرف مقابل باشد، تا به اين وسيله بتواند با طرف مقابل مناظره نموده و او را به پذيرش وادارد.
ما در اين موضوع بر اساس كتاب ها و گفتار دانشمندان اهل سنّت به بحث و مناظره مى نشينم و به آداب بحث و مناظره، متانت در كلام و عدم تعصّب ملتزم هستيم تا روشن شود كه دلايل ايشان در خلافت ابوبكر، طبق گفتار علماى آنان نيز تمام و كامل نيست. و اگر چنين باشد پس چگونه مى توانند ما را به پذيرش دليل هايى وادار كنند كه حتّى بزرگان خودشان آن ها را قبول نداشته و به آن استدلال نمى كنند؟!
در اين بحث بر مهم ترين و مشهورترين كتاب هاى علم عقايد اهل سنّت استناد مى كنيم كه عبارتند از:
كتاب مواقف در علم كلام، شرح مواقف و شرح مقاصد.
اين كتاب ها در قرن هشتم و نهم هجرى تأليف شده و در حوزه هاى علميّه تدريس مى شده اند. اساتيد فنّ از اهل سنّت شرح ها و حاشيه هاى زيادى بر اين كتاب ها نوشته اند.
اگر به كتاب كشف الظنون مراجعه كنيد خواهيد ديد كه صاحب كتاب درباره آن سه كتاب چه گفته است، و مى يابيد كه حاشيه ها و شرح هاى بسيارى بر اين كتاب ها نوشته شده است.
از طرفى اين كتاب ها از لحاظ اعتبارى محوريت دارند و بقيّه كتاب ها بر اساس آن ها گرد آمده اند و همچنين مورد قبول همگان هستند و اهل سنّت به آن ها استناد و اعتماد مى كنند.