واژه «صحبت» از نظر لغت
واژه «صحبت» در لغت به معناى معاشرت و يا ملازمت آمده است. گفته مى شود: «أصحبته صحبته صحبة فأنا صاحب» جمع اين واژه: صحب، اصحاب و صحابه آمده است.1
راغب اصفهانى در المفردات في غريب القرآن مى نويسد:
ولا يقال في العرف إلاّ لمن كثرت ملازمته؛2
در عرف فقط به كسى مصاحب مى گويند كه ملازمت بيشترى با فرد داشته باشد.
بنابر اقتضاى واژه «صاحب» از نظر لغوى و عرفى، مصاحب پيامبر صلى اللّه عليه وآله كسى است كه با آن حضرت معاشرت يا ملازمت داشته باشد؛ چه مسلمان باشد يا كافر، نيكوكار باشد يا بدكردار، مؤمن باشد يا منافق؛ چرا كه بنا بر گفتار فيومى اصل در اين اطلاق براى كسى است كه رؤيت و مجالستى با آن حضرت داشته باشد.3
1 . القاموس المحيط: 1 / 237، واژه «صحب». ابن اثير و ديگران گويند: فاعل به معناى فعاله جمع بسته نمى شود جز همين مورد. النهايه: 3 / 11.
2 . المفردات في غريب القرآن: 475، واژه «صحب».
3 . المصباح المنير: 1 / 333، واژه «صحب».