نگاهى به شرح حال ابوحيّان اندلسى

نگاهى به شرح حال ابوحيّان اندلسى
اينك نگاهى كوتاه به شرح حال ابوحيّان اندلسى متوفاى 745 هجرى داريم. شرح حال نويسان با مدح و ثناى فراوان از او ياد كرده اند. ابن عماد مى نويسد:
امام، اثير الدين ابوحيّان لغت شناس، مفسّر، محدّث، نحوى، قارى، تاريخ نگار و اديب عصر خود بود. او به طلب علم حديث روى آورد و به بهترين وجه آن را فرا گرفت و در علوم تفسير، ادبيات عرب، قرائت، ادب، تاريخ به تحصيل مشغول شد و نامش مشهور شد و آوازه او در همه جا پيچيد و بزرگان معاصرينش از او علوم را فرا گرفتند و در دوران زندگى او، پيشرفت كردند.
صفدى در توصيف او مى گويد: هرگز در بين اساتيد خود كسى كه بيش از او اشتغال داشته باشد نديده ام؛ زيرا او را نديدم مگر اين كه يا تسبيح مى گفت، يا مى نوشت و يا مشغول مطالعه كتابى بود.
وى در نقل، ضابط و مسلّط و آگاه به لغت بود. او پيشواى مطلق در علوم نحو و تصريف بود. بيشتر زندگى خويش را براى اين فن سپرى كرده بود؛ به گونه اى كه در گوشه و كنار زمين كسى به پايه او نمى رسيد. وى مهارتى فراوان در علوم تفسير، حديث و شرح حال مردم و سرگذشت آنان؛ به خصوص مردم كشور مغرب داشت.
ادفوى گويد: ابوحيّان فردى ضابط، راست گو، حجّت و داراى عقيده اى سالم بود.1

1 . براى آگاهى بيشتر از شرح حال او ر.ك: الدرر الكامنه: 4 / 302، فوات الوفيات: 2 / 555، بغية الوعاة: 1 / 280 و 281، البدر الطالع: 2 / 288، طبقات القراء: 2 / 285، نفح الطيب: 3 / 289، شذرات الذهب: 6 / 145 و 146، النجوم الزاهره: 10 / 111.