11 ـ كلام ابن حجر عسقلانى
يكى ديگر از بزرگانى كه حديث اقتدا را باطل نموده، حافظ ابن حجر عسقلانى (درگذشته سال 852 هـ) است. وى به پيروى از حافظ ذهبى در موارد متعدّدى اين حديث را باطل ساخته است.
عسقلانى در شرح حال احمد بن صليح اين گونه مى گويد:
احمد بن صليح، از ذوالنون مصرى، از مالك، از نافع، از ابن عمر اين حديث را نقل كرده كه پيامبر خدا صلى اللّه عليه وآله فرمود: «به آن دو كه بعد از من هستند; يعنى ابوبكر و عمر اقتدا كنيد». اين حديث درست نبود و نزد احمد نيز مورد اعتماد نيست(1).
عسقلانى در شرح حال غلام خليل، بعد از كلام ذهبى و به نقل از حاكم مى گويد: از شيخ ابوبكر بن اسحاق شنيدم كه مى گفت: احمد بن محمّد بن غالب از راويانى است كه ترديدى در دروغگويى او ندارم.
ابو احمد حاكم در مورد او مى گويد: احاديث بى شمارى نقل كرده است; ولى ضعف او در نقل حديث آشكار است.
ابو داوود درباره او مى گويد: احاديث وى بر من عرضه شد. چهارصد حديث را به دقّت بررسى كردم كه اسناد و متون آن ها همه دروغ بودند.
حاكم نيز مى گويد: بنا بر آن چه قاضى احمد بن كامل نقل كرده، وى با وجود زهد و ورعى كه داشت از گروهى از راويان مورد اعتماد، احاديث ساختگى و جعلى نقل كرده است. به خدا پناه مى بريم از ورع و پارسايى كه صاحبش را در اين جايگاه قرار دهد(2).
عسقلانى در شرح حال محمّد عمرى اين مطلب را به سخن ذهبى افزود:
عُقَيلى پس از نقل حديث اقتدا مى گويد: اين حديثِ منكرى است و اصلى ندارد. دارقُطْنى نيز اين حديث را از احمد خليلى بصرى با سندش نقل كرده، و پس از بيان سلسله سند مى گويد: اين حديث مسلّم نيست و اين عمرى از نظر نقل حديث ضعيف است(3).
(1) لسان الميزان: 1 / 294.
(2) لسان الميزان: 1 / 379.
(3) لسان الميزان: 5 / 240.