صحيح نبودن ولايت دو نفر در يك زمان
يكى ديگر از اشكال هايى كه به وجه دلالت آيه ولايت بر امامت اميرالمؤمنين عليه السلام وارد شده، اين است كه اگر آيه بيان گر مقام مولويت و امامت براى اميرالمؤمنين عليه السلام باشد، در اين صورت، دو نفر در يك زمان ولايت خواهند داشت و اين موضوع امكان پذير نيست.
در پاسخ به اين اشكال بايد گفت كه بر اساس روايت هاى متعدد و قطعى، حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام از ابتداى دعوت پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله داراى ولايت بوده و آيه ولايت نيز در مقام تذكّر و يادآورى اين حقيقت است، اما روشن است كه دارا بودن ولايت هيچ ملازمه اى با إعمال ولايت ندارد. بنابراين حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام از ابتدا، در كنار رسول خدا صلى الله عليه وآله و از سوى خدا به مقام واجب الاطاعه بودن و امامت نائل شده است، اما با وجود پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله و در عرض ايشان ولايت خويش را اعمال نمى كرده است. از اين رو هيچ اشكالى ندارد كه ايشان در مسير رضاى رسول الله صلى الله عليه وآله و در راستاى امتثال امر ايشان،در مواردى از ولايت خويش استفاده و در امورى تصرف كند، چنان كه إعمال ولايت و تصرف در امور از سوى رسول خدا صلى الله عليه وآله موجب نفى سلطنت خداوند سبحان نمى گردد و حاكميت مطلق پروردگار همواره بر تمام امور محفوظ است، همين طور اعمال ولايت از سوى اميرالمؤمنين عليه السلام در حيات شريف رسول اكرم صلى الله عليه وآله موجب سلب و كاستىِ ولايت حضرتش نمى گردد; زيرا ولايت پيامبر در طول ولايت خدا و ولايت اميرالمؤمنين عليه السلام در طول ولايت نبى اكرم صلى الله عليه وآله است و ميان دستورات خدا و حجّت هاى او هيچ گاه تعارضى وجود ندارد.
نكته ديگر اين كه چون دارا بودن مقام امامت و مولويت با إعمال آن ملازمه ندارد، بدين روى وجود موانعى در مسير إعمال ولايت، به معناى نفى و سلب اين مقام از دارنده آن نيست; يعنى هر چند جريان حاكميت پس از رسول خدا از اعمال ولايت توسط اميرالمؤمنين مانع شد، امّا مقام الاهى ايشان پابرجا بود.
بنابراين اولا دارا بودن حق تصرف و مولويت هيچ ملازمه اى با إعمال اين حق ندارد و ممكن است كسى مولويت داشته باشد، اما به جهتى آن را اعمال نكند و يا وجود مانعى او را از حق خويش محروم سازد; و ثانياً وجود چند مولا در يك زمان در صورتى كه مولويت آنان در طول هم باشد و تعارض لازم نيايد، هيچ اشكال و منعى نخواهد داشت.
منو