حاكم نيشابورى
حاكم نيشابورى نيز در مستدرك على الصحيحين، ذيل آيه مودّت مى نويسد:
إنّما اتفقا في تفسير هذه الآية على حديث عبدالملك بن ميسرة الزرّاد، عن طاووس، عن ابن عباس أنّه في قربى آل محمّد صلّى الله عليه وآله وسلّم;1
ما همه در تفسير اين آيه اتفاق نظر داريم كه براساس حديث عبدالمك بن ميسره زرّاد، از طاووس، از ابن عباس، آيه درباره آل محمّد صلّى الله عليه وآله وسلّم است.
عبدالملك بن ميسره زرّاد، همان كسى است كه بخارى حديث سعيد بن جبير از ابن عباس را از وى نقل كرده است. در حديث بخارى، به سعيد بن جبير نسبت داده شده بود كه وى همه خويشاوندان رسول خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم را مصداق «قربى» معرفى كرده و ابن عباس رأى وى را ناشى از عجله در اعلام نظر دانسته است.
امّا روشن شد كه اوّلا براساس حديث احمد بن حنبل در فضائل الصحابه و روايت طبرانى در المعجم الكبير، سعيد بن جبير به نقل از ابن عباس، از رسول خدا صلّى الله عليه وآله وسلّم، را مصداق قربى اميرالمؤمنين، حضرت فاطمه زهرا، امام حسن و امام حسين عليهم السلام معرفى كرده است، و ثانياً حاكم نيشابورى تصريح مى كند كه براساس حديث عبدالملك بن ميسره، مراد از «قربى» آل محمّد صلّى الله عليه وآله وسلّم است. اين موضوع به روشنى ميزان امانت دارى و دقت بخارى را در نقل احاديث نمايان مى سازد!
1. المستدرك على الصحيحين: 2 / 444.