پناه آورندگان به قبور ائمّه
لاَئِذٌ عَائِذٌ بِقُبُورِكُمْ;
و به قبرهاى شما پناه آرم.
اين جمله با جمله پيشين از دو جهت تفاوت دارد.
1 . در جمله قبل گفتيم «زائر» در اين جا مى گوييم: «لائذ عائذ».
2 . در آن جا گفتيم: «زائر لكم»، در اين جا مى گوييم: «بقبوركم».
واژه «عاذ» از نظر لغوى
راغب اصفهانى در المفردات في غريب القرآن مى نويسد:
عوذ: العوذ الالتجاء إلى الغير والتعلق به، يقال: عاذ فلان بفلان، ومنه قوله تعالى: (أَعُوذُ بِاللّهِ أَنْ أَكُونَ مِنَ الْجاهِلينَ)1… .2
«عاذ» به معناى «لجأ»، التجا كردن و پناهنده شدن است.
«لوذ» نيز به معناى: «التجاء»3 يا «استتر»4 آمده است.
پس اين دو واژه يا با هم ترادف دارند و يا معناى بسيار نزديكى به هم دارند كه به زبان فارسى همان پناه بردن و ملتجى شدن است.
بنابراين معنا، انسان براى طلب حاجتى و يا براى دفع خطرى و نجات از گرفتارى به قبر امام عليه السلام پناه مى برد.
شايان يادآورى است كه در دوران قبل از اسلام نيز مردم در حوادثى به قبور بزرگان پناهنده مى شدند. فرض كنيد كسى مرتكب جرمى شده و براى نجات از مؤاخذه به قبر بزرگى ملتجى مى شد كه آن بزرگ در جامعه آن روز حرمت داشت و اين التجا، اثر داشت.
1 . سوره بقره (2): آيه 67.
2 . المفردات في غريب القرآن: 352.
3 . المصباح المنير: 560.
4 . المفردات في غريب القرآن: 456.