نقد ديدگاه اهل سنّت
اين اقوال از دو نظر قابل بررسى است:
اوّلاً: اگر منظور از وسيله كه خداوند متعال، خواسته در درگاهش اتخاذ كنيم چون نزد او عزيز و مقرّبند، اين ها باشند. پس زيد، بكر، عمرو و خالدى كه به امامتشان قائل هستند، وسيله نخواهند بود و البته كسى هم از اهل سنّت اين ادّعا را درباره آنان نكرده، و هيچ كس به آنان توسّل نمى كند.1
ثانياً: مگر ولايت اهل بيت عليهم السلام جزء قرآن مجيد نيست؟! آيه ولايت نيز آيه اى از قرآن است.
مگر ولايت اهل بيت عليهم السلام واقع دين نيست كه خداوند متعال مى فرمايد:
(الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتي وَرَضيتُ لَكُمُ اْلإِسْلامَ دينًا);2
امروز، دين شما را كامل كردم و نعمت خود را بر شما تمام نمودم و اسلام را به عنوان آيين شما پذيرفتم.
اين آيه در غدير خم نازل شده است.
مگر ولايت جزء نماز و واقع آن نيست كه شافعى در اين باره چنين سروده:
يا آل بيت رسول الله حبّكم *** فرض من الله في القرآن أنزله
يكفيكم من عظيم الفخر أنّكم *** من لم يصلّ عليكم لا صلاة له3
اى خاندان رسول خدا! محبّت شما از سوى خدا بر ما واجب شده كه خدا در قرآن نازل كرده است.
در بزرگوارى و عظمت شما همين بس كه هر كس در نماز بر شما درود نفرستد، نماز او پذيرفته درگاه الاهى نيست.
اساساً بر قرائت قرآن، نماز و هر عبادت ديگرى بدون ولايت محمد و آل محمد عليهم السلام اثرى مترتب نمى شود.
1 . گفتنى است كه طبرى در تفسير جامع البيان: 6 / 309، نحاس در تفسير معانى القرآن: 2 / 302، سمرقندى در تفسير خود: 1 / 411، سمعانى در تفسير خويش: 2 / 35، بغوى نيز در تفسير خود: 2 / 34، ابن جوزى در زاد المسير: 2 / 272 كلمه «الوسيلة» در آيه را به «قربة» معنا كرده اند و طبرى و سمعانى و ابن جوزى به «محبة» نيز معنا نموده اند. گرچه نحاس و سمعانى گفته اند: «الوسيلة درجة عند الله جلّ وعزّ وليس فوقها شيء». اما مفسران شيعى «وسيله» را به «قربة» تفسير نموده اند.
2 . سوره مائده (5): آيه 3.
3 . ديوان شافعى: 72 (دار احياء التراث العربى ـ بيروت). زرقانى در شرح المواهب اللدنيه: 7 / 7، شبلنجى در اسعاف الراغبين: 21، شبراوى در الاتحاف بحب الأشراف: 29، خفاجى در شرح شفا: 3 / 453، زرندى حنفى در نظم درر السمطين: 18 و… اين شعر را از شافعى نقل كرده اند.