توسّل به پيامبر اكرم

توسّل به پيامبر اكرم
بديهى است كه هيچ مسلمانى نمى تواند در اين جهت توقّف و تأمّل كند، تا چه برسد كه مناقشه نمايد و يا وسيله و مقرّب بودن پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله إلى الله را انكار كند، اين موضوع را به نحو اجمال توضيح مى دهيم:
قرآن مجيد مى فرمايد:
(وَلَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاؤُكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللّهَ وَاسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللّهَ تَوّابًا رَحيمًا);1
و اگر آنان، هنگامى كه به خود ستم مى كردند، به نزد تو مى آمدند و از خدا طلب آمرزش مى كردند و پيامبر نيز براى آن ها استغفار مى كرد، خدا را بسيار توبه پذير و رحيم مى يافتند.
رسول خدا صلى الله عليه وآله در دوران زندگى خود و هم اكنون نيز براى امت خود استغفار مى كنند. اگر بنا بود استغفار ما براى قرب به خدا كافى باشد، امر خدا به توسّل به حضرت رسول براى استغفار لغو خواهد بود. به راستى آيا استغفار كردن رسول خدا صلى الله عليه وآله غير از وسيله شدن آن حضرت است؟
رسول خدا صلى الله عليه وآله در پيشگاه خدا وسيله مى شوند كه خدايا! فلانى را بيامرز و از گناهش در گذر و او را ببخش!
شايان ذكر است كه پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله پيش از اين عالم، براى مثل حضرت آدم وسيله بودند. در اين زمينه احاديث متعددى در منابع شيعه2 و سنّى آمده است.
در اين باره حاكم نيشابورى روايتى را از عمر بن خطّاب نقل مى كند. او مى گويد:
رسول خدا صلّى الله عليه وآله فرمود:
لمّا اقترف آدم الخطيئة قال: يا ربّ! أسألك بحق محمّد لما غفرت لي.
فقال الله: يا آدم! وكيف عرفت محمداً ولم أخلقه؟
قال: يا ربّ! لأنّك لمّا خلقتني بيدك ونفخت فيّ من روحك رفعت رأسي فرأيت على قوائم العرش مكتوباً: «لا إله إلاّ الله، محمّد رسول الله» فعلمت أنّك لم تضف إلى اسمك إلاّ أحبّ الخلق إليك.
فقال الله: صدقت يا آدم! إنّه لأحبّ الخلق إليّ، ادعني بحقّه فقد غفرت لك، ولولا محمّد ما خلقتك.3
خداوند متعال از باب لطف به حضرت آدم عليه السلام امر مى كند كه به محمّد صلى الله عليه وآله توسل كن! در اين حديث مقام و جايگاه پيامبر خدا صلى الله عليه وآله نيز روشن شده است.
حاكم نيشابورى پس از نقل اين حديث مى گويد:
هذا حديث صحيح الإسناد.
بنابراين پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله در آن عالم مقرّب ترين مقرّبان عند الله بودند، وقتى قرار است آن بزرگوار براى انبيا واسطه باشند آيا نسبت به امت كه (بِالْمُؤْمِنينَ رَؤُوفٌ رَحيمٌ)4 هستند وسيله قرار نمى گيرند؟
در اين عالم فراوان به پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله مراجعه و توسّل شده و حضرتش پاسخ داده اند. در مورد ديگرى در كتاب المعجم الكبير طبرانى، المستدرك على الصحيحين و كتاب هاى ديگر اين گونه آمده است:
كسى حاجت و مشكلى داشته، او مشكل خود را با عثمان بن حنيف ـ از اصحاب اميرالمؤمنين عليه السلام ـ در ميان مى گذارد، عثمان بن حنيف به او مى گويد: وضو بگير و به مسجد النبى برو و دو ركعت نماز بخوان، آن گاه در كنار قبر رسول خدا صلى الله عليه وآله بگو:
اللهمّ إنّي أسألك وأتوجّه إليك بنبيّك محمّد صلّى الله عليه وآله نبي الرحمة، يا محمّد! إنّي أتوجّه بك إلى ربّك في حاجتي هذه، فتقضيها لي، اللهمّ شفّعه فيّ وشفّعني فيه.5
حاكم نيشابورى پس از نقل اين روايت مى گويد:
هذا حديث صحيح الإسناد ولم يخرجاه;
اين، حديث صحيحى است، هر چند بخارى و مسلم آن را نقل نكرده اند.
او بدين وسيله هم به توسط پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله به خدا توسّل كرد و هم پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله را مورد خطاب قرار داد.
به راستى كسى مى تواند در اين امور مناقشه و تشكيك كند؟
در قرن هشتم فردى به نام ابن تيميه پيدا شد و توسّل به حضرت رسول و حتّى مورد خطاب قرار دادن آن حضرت را تحريم كرد، اما كسى به سخن او اعتنا نمى كند و نظر او ارزش ندارد.

1 . سوره نساء (4): آيه 64.
2 . اليقين: 175، بحار الأنوار: 11 / 175، حديث 20 و 26 / 326، حديث 8 .
3 . المستدرك على الصحيحين: 2 / 615، تاريخ مدينة دمشق: 7 / 437، البداية والنهاية: 1 / 91.
4 . سوره توبه (9): آيه 128.
5 . المعجم الكبير: 9 / 31، المستدرك على الصحيحين: 1 / 519، تاريخ الاسلام: 1 / 364، مسند، احمد بن حنبل: 4 / 138.