راهنمايان بندگان ـ وَاَعْلاماً لِعِبادِهِ

راهنمايان بندگان
وَاَعْلاماً لِعِبادِهِ؛
]و خدا رضايت داده به اين كه[ شما راهنمايان بندگان باشيد.
كلمه «اعلام» جمع «عَلَم» به معناى: علامت و نشانه است، راغب اصفهانى مى گويد:
العَلَم: الأثر الّذي يعلم به الشيء، كَعَلم الطريق وعلم الجيش، وسمّي الجبل علماً لذلك، وجمعه أعلام… .1
و در قرآن مجيد آمده است:
(وَعَلامات وَبِالنَّجْمِ هُمْ يَهْتَدُونَ)؛2
و علامات و نشانه هايى قرار داد و به وسيله ستارگان (شب هنگام) راه مى يابند.
و در اصول كافى بابى به عنوان «باب أنّ الأئمة هم العلامات»3 آمده است.
بنابراين، ائمّه عليهم السلام هدايت گران و راهنمايان بندگان به سوى خدا هستند. اساساً اين مقام را حضرات ائمّه به بركت عبادت به دست آورده اند، و آن ها هستند كه براى بالا بردن بندگان قرار داده شده اند.
اين معنا نيز برهانى است، خداوند متعال بايد در اين عالم براى هدايت عباد و حركتشان به سوى كمال «عَلَم» نصب كند، هم چنان كه در معناى «اعلام التقى» گذشت، از اين رو حضرتش فرمود:
الإمام عَلَم فيما بين اللّه عزّوجلّ وبين خلقه، فمن عرفه كان مؤمناً ومن أنكره كان كافراً.4
و كعبه نيز «عَلَم» است كه حضرت امير عليه السلام درباره آن مى فرمايد:
جعله سبحانه وتعالى للإسلام علماً؛5
خداى سبحان آن را براى اسلام عَلَم قرار داد.
و همين معنا بر قرآن مجيد نيز صادق است كه حضرت رسول اكرم صلى اللّه عليه وآله فرمودند:
إنّي تارك فيكم ما إن تمسّكتم به لن تضلّوا كتاب اللّه وعترتي أهل بيتي.6
همانا من در ميان شما چيزى را قرار داده ام كه اگر پس از من به آن تمسك جوييد هرگز گمراه نمى شويد و آن كتاب خدا و عترتم اهل بيت من هستند.

1 . المفردات فى غريب القرآن: 344.
2 . سوره نحل (16): آيه 16.
3 . الكافى: 1 / 206 و 207، حديث هاى 1 ـ 3.
4 . كمال الدين: 412، حديث 9، وسائل الشيعه: 28 / 344، حديث 18.
5 . نهج البلاغه: 1 / 27.
6 . بصائر الدرجات: 63، باب 3، جزء 2.