برهان هاى الهى
وَبُرْهانِهِ;
و (سلام بر) برهان خدا و رحمت و بركات خدا بر شما باد.
ائمّه عليهم السلام برهان خدا هستند. راغب اصفهانى در عبارتى دقيق درباره برهان مى نويسد:
البرهان أوكد الأدلّة وهو الّذي يقتضي الصدق أبداً لا محالة;1
برهان محكم ترين دليلى است كه براى هميشه صدق را اقتضا مى كند.
چند كلمه تأكيد در اين عبارت وجود دارد: «أوكد»; افعل التفضيل از تأكيد، «الصدق»، «ابداً» و «لا محاله». از آن جا كه راغب اصفهانى در فهم الفاظ قرآن و حديث جامعيّت داشته و از فلاسفه و حكما نيز به شمار مى رفته و از فرق بين برهان و دليل در منطق نيز آگاه بوده، چنين عبارتى قوى را در مورد برهان بيان مى كند.
بنابراين معنا، ائمّه عليهم السلام براى خداوند متعال چنين هستند كه سر تا پا صدقند; وجودشان، كلامشان، فعلشان، تعليمشان صدق است، آن هم صدق ابدى و قطعى كه هرگز منقلب و عوض نمى گردد. تمام حركات، سكنات و افعالشان براى خداوند متعال برهان است و واقع تاريخ زندگانى آن بزرگواران اين معنا را به خوبى اثبات مى كند و اگر كسى ترديد دارد، به روايات ما مراجعه كند و منابع مخالفان را بررسى كند تا ببيند آنان درباره ائمّه عليهم السلام چه مى گويند. بايد ديد كه متوكّل عباسى با آن همه ناصبى بودنش درباره امام هادى عليه السلام چه سخنانى گفته؟ پيش از او مأمون و… تا عمر بن خطّاب درباره امير مؤمنان على عليه السلام چه سخنانى اظهار كرده اند؟ اين نيست جز آن كه ائمّه عليهم السلام برهان خداوند متعال هستند.
1. المفردات في غريب القرآن: 45.