ديدگاه بزرگان و دانشمندان

ديدگاه بزرگان و دانشمندان
پس از ذكر ادلّه مساوات بين رسول اللّه صلى اللّه عليه وآله و ائمّه عليهم السلام در همه منازل و مقامات ـ مگر نبوّت ـ و اين كه وقتى رسول اللّه صلى اللّه عليه وآله بر تشريع ولايت دارند، پس ائمّه عليهم السلام نيز داراى اين ولايت هستند، بايد ديد كه بزرگان علما و دانشمندان در اين باره چه گفته اند. چرا كه پس از استشهاد به كلام قدما و علماى بزرگ شبهه اى باقى نمى ماند.
پيش تر بيان شد كه اين بحث در كتاب هاى حديثى، رجالى، اعتقادى و اصولى مطرح شده است. هداية المسترشدين از كتاب هاى تحقيقى در علم اصول است. نويسنده اين كتاب عالم محقق شيخ محمّد تقى اصفهانى رحمه اللّه است كه اين اثر را در شرح معالم الاصول كه يكى از كتاب هاى مهم علم اصول به شمار مى رود، نگاشته است. مطالب اين كتاب علمى و فهم عبارات آن اندكى سنگين است. وى در بحث حقيقت شرعيه اين قضيه را تحت اين عنوان مطرح مى كند كه در اصل، «شارع» خداوند متعال است، چنان كه مى فرمايد:
(لِكُلّ جَعَلْنا شِرْعَةً وَمِنْهاجًا);1
ما براى هر كدام از شما آيين و راه روشنى قرار داديم.
و به پيامبر اكرم صلى اللّه عليه وآله نيز شارع گفته مى شود.2
آيا عنوان شارع بر امام عليه السلام نيز صادق يا نه؟

1. سوره مائده (5): آيه 48.
2. در هداية المسترشدين: 1 / 408 و 409 اين گونه آمده است: «وحيث إنّ الحقيقة الشرعيّة منسوبة إلى وضع الشارع ـ كما هو قضيّة حدها المذكور وغيرها ـ أو ما هو أعم منه حسب ما مرّ فبالحري أن نشير إلى معناه. فنقول: قد نصّ بعضهم بأنّ الشارع هو النبي (صلى اللّه عليه وآله). بل عزى ذلك بعض الأفاضل إلى ظاهر كلام القوم، وهو قضية ما ذكروه في المقام وغيره، فإن ثبت كونه حقيقة عرفية فيه (صلى اللّه عليه وآله) كما ادّعاه بعضهم فلا كلام، وإلاّ فإن أخذ اللفظ على مقتضى وضعه اللغوي فصدقه عليه (صلى اللّه عليه وآله) لا يخلو عن إشكال، إذ ظاهر معناه بحسب اللغة: هو جاعل الشرع وواضعه، كما هو المتبادر منه، فيختص به تعالى، وقد قال تعالى: (لِكُلّ جَعَلْنا مِنْكُمْ شِرْعَةً وَمِنْهاجًا). وقال: (شَرَعَ لَكُمْ مِنَ الدِّينِ ما وَصّى بِهِ نُوحًا…) ]سوره شورى (13): آيه 13[».