آداب زيارت در مكتب اهل بيت

آداب زيارت در مكتب اهل بيت
آن چه در اين مقام مهم است اين كه زيارت اشخاص فرق مى كند. اگر انسان به زيارت شخص عادى برود، خود را در حدّ مقام و شخصيّت او آماده مى كند و اگر مقام او بالاتر باشد، انسان خود را بيشتر آماده مى نمايد; هم از نظر ظاهرى خود را مرتب مى نمايد و هم از نظر باطنى و درونى.
انسان پيش از آن كه به ديدار بزرگى برود، به طور معمول برخى از آداب را مراعات مى نمايد. براى نمونه، به هنگام ديدار از سلطانى پيش از رسيدن به نزد او خود را آماده مى كند كه چگونه با او برخورد كند، چگونه سلام نمايد، چگونه احوال پرسى كند، در برابر پرسش او چگونه پاسخ دهد و چگونه در حضور او بنشيند و… .
در مكتب اهل بيت عليهم السلام پس از فراخوانى وتأكيد بر اصل زيارت ائمّه ـ كه زيارت آنان زيارت خداست; يعنى اقبال، حضور و اعراض از غير ـ به آداب زيارت پرداخته شده است.
البتّه در صدور بخش بسيارى از زياراتى كه وارد شده، هيچ شك و ترديدى نيست. آداب ويژه اى در اين زيارت ها ـ يعنى زيارت پيامبر اكرم صلى اللّه عليه وآله، حضرت زهرا عليها السلام و زيارت ائمّه اطهار عليهم السلام ـ لحاظ و رعايت شده است. انسان بايد براى زيارت آمادگى داشته باشد كه حضرات عليهم السلام، چگونگى اين آمادگى را بيان فرموده اند.
برخى از آداب چنين است:
1 . زاير پيش از آغاز سفر زيارتى غسل كند.
2 . در طول سفر از سخنان بيهوده، مخاصمه و مجادله بپرهيزد.
3 . پيش از مشرّف شدن به حرم مطهّر غسل نمايد.
4 . لباس هاى نو و پاكيزه بپوشد.
5 . به هنگام تشرّف گام هاى خود را كوتاه بردارد… .
البته دعوت ايشان به زيارت خودشان، راه دادن انسان به حضور، آموزش آداب ديدار، تعليم سخن گفتن با آنان، چگونگى حالات ظاهرى و باطنى، همه از باب لطف و از مصاديق قاعده لطف1 و از طبع بزرگ منشى و عظمت و شكوه اهل بيت عليهم السلام است.

1. گفتنى است كه ما در بحث امامت به طور مفصّل قاعده لطف را بيان كرده ايم.