نكته هاى مهم
در اين جا چند نكته قابل توجّه است.
يكم. حديث شأن نزول آيه شريفه را كه بيان گر نزول آن در روز غدير خم و در شأن حضرت على عليه السلام و ولايت ايشان است بزرگان و علماى برجسته اهل سنّت به نقل از شمارى از صحابه رسول خدا صلى الله عليه وآله نقل كرده اند. اينان عبارتند از:
1 . عبدالله بن عبّاس.
2 . ابوسعيد خدرى.
3 . زيد بن ارقم.
4 . جابر بن عبدالله انصارى.
5 . بَراء بن عازب.
6 . ابوهريره.
7 . عبدالله بن مسعود.
8 . عبدالله بن ابى اوفى.
دوم. جلال الدين سيوطى مى گويد:
ابن مردويه از ابن مسعود چنين نقل مى كند:
ما در زمان رسول خدا صلى الله عليه وآله اين آيه را اين گونه مى خوانديم:
(يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ) أنّ عليّاً عليه السلام مولى المؤمنين (وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ وَاللهُ يَعْصِمُكَ مِنَ النّاسِ);1
«اى پيامبر! آن چه را از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است» كه حضرت على عليه السلام، مولاى مؤمنان است «به مردم برسان! و اگر اين كار را انجام ندهى، رسالت او را انجام نداده اى. خداوند تو را از (خطرات) مردم، نگاه مى دارد».2
سوم. اين كه از راويان اين حديث ابن ابى حاتم رازى است كه سيوطى مى گويد:
ابن ابى حاتم، ابن مردويه و ابن عساكر از ابوسعيد خدرى نقل مى كنند كه گفته: آيه (يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ) در روز غدير خم بر رسول خدا صلى الله عليه وآله و در شأن حضرت على بن ابى طالب عليهما السلام، نازل گرديد.3
در حالى كه ابن تيميه و پيروان وى تصريح كرده اند كه ابن ابى حاتم در تفسير خود، هيچ گاه حديث جعلى نياورده است… .4
خلاصه اين كه سخن حق و مورد اتّفاق مسلمانان درباره آيه تبليغ سوره مباركه مائده اين است كه اين آيه در روز غدير خم و درباره حضرت على عليه السلام نازل شده است.
1 . سوره مائده: آيه 67.
2 . الدرّ المنثور: 2 / 298.
3 . همان.
4 . گفتنى است كه اين موضوع در آثار و پژوهش هاى ديگر ما نيز تبيين شده است. البته در ادامه به آن اشاره خواهيم كرد.