آیت الله سید علی حسینی میلانی
انتشارات حقایق اسلامی، چاپ ششم، 1393، قم
واقعه غدیر از مسلمات تاریخی است؛ اما اتفاقات و رویدادهای آن به نقلهای متفاوت آمده است. اختلاف روایتها از آنجا ناشی میشود که برخی از علمای اهل سنت از نقل تمامی ماجرای غدیر خودداری کردهاند. کتاب نگاهی به حدیث غدیر نوشته حضرت آیت الله حاج سید علی حسینی میلانی (مد ظله العالی) به همین امر میپردازد. وی حدیث غدیر را از دو جهت مورد توجه قرار میدهد: یکی آیاتی که در این واقعه نازل شدهاند و دیگری ماجرای نصب امیرالمؤمنین علیه السلام به امامت در این روز. نویسنده محترم با توجه به آیات قرآن معتقد است که «گرچه آیه غدیر در سیاق آیههایى است که خداوند اهل کتاب را مورد خطاب قرار داده است؛ ولى به طور کامل و بدون کم و کاست قابل تطبیق بر امّت رسول خدا صلى اللّه علیه وآله نیز مىباشد. به این بیان که اگر امّت اسلام ایمان آورده و تقوا پیشه مىکردند، همانا گناهانشان را مىبخشیدیم و آنان را در بهشت پرنعمت وارد مىکردیم. اگر آنان به دستورات قرآن و سخنان رسول خدا صلى اللّه علیه وآله به طور کامل عمل مىنمودند و آنچه را که در قرآن درباره امیر مؤمنان على علیه السلام و اهل بیت طاهرین علیهم السلام نازل شده است بر دیده نهاده و با جان و دل مىپذیرفتند، به طور حتم از نعمتهاى آسمانى و زمینى بهرهمند مىشدند، و از امّت اسلام نیز برخى معتدل و میانه رو و بسیارى بدکردارند».
اما درباره حدیث بیان میکند که متن حدیث غدیر در کتابهای مسند احمد بن حنبل، صحیح مسلم، مستدرک نسائی و… نقل شده است. نکته شایان توجه اینکه این بزرگان فقط بخشهایی از حدیث غدیر را روایت و از نقل خطبه غدیر خودداری ورزیدهاند و تنها به این مطلب اکتفا کردهاند که بگویند رسول خدا خطبهای هم خواند.
وی در ادامه به بیان مطالبی درباره حدیث غدیر میپردازد؛ غدیر از دیدگاه قرآن؛ شمار راویان حدیث غدیر از صحابه؛ راویان حدیث غدیر از تابعین؛ و اسناد حدیث غدیر از مطالبی است که نویسنده بدانها اشاره کرده و ضمن بیان تواتر حدیث غدیر 43 تن از راویان این حدیث شریف را برشمرده است.
ایشان در ادامه به چرایی عدم نقل کامل حدیث در متون اهل سنّت اشاره کرده است و بیان میدارد که حدیث غدیر بیانگر امامت امیرالمؤمنین علیه السلام است.
سپس به تلاشهایی ناکارآمد برای بیاعتبار کردن حدیث غدیر پرداخته شده و برخی از شبهات معاندین مطرح و پاسخ گفته شده است از جمله اینکه:
فخر رازی گفته: على علیه السلام در حجّة الوداع نبوده است! نویسنده سخن دیگر نویسندگان اهل سنت را نقل میکند که این شبهه را باطل میدانند و بر حضور امام در حجّة الوداع تأکید میورزند. به عنوان نمونه ملاّ على قارى در کتاب المرقاة مىنویسد:
«نبود على علیه السلام در مکه کلامى باطل است؛ زیرا در تاریخ ثابت شده است که على علیه السلام از یمن برگشته بود و در حجّة الوداع همراه رسول خدا صلى اللّه علیه وآله حضور داشت».
منو