حديث غدير و سخن ابن جزرى
هم چنين حافظ ابن جزرى نيز انكار كننده حديث غدير را به داشتن جهل و تعصّب ورزى نسبت داده است.1
اينك شايسته است نگاهى گذرا به شرح حال ابن جزرى شافعى داشته باشيم. وى حافظى مشهور است كه آثار معتبرى از خود به جاى گذاشته است. دانشمندان اين شخصيت بزرگ و كتاب هايش را تمجيد كرده اند.
ابن حجر به شرح حال ابن جزرى پرداخته و او را با عنوان «حافظ» و «امام مقرى» لقب مى دهد. آن گاه مى نويسد:
رياست علم قرائات در سراسر ممالك به وى رسيد. وى از نخستين كسانى است كه درباره دعاها كتاب جامعى با نام الحصن الحصين من كلام سيد المرسلين نوشته است. او براى مردم يمن فردى پرآوازه بود و از وى تعريف و تمجيد بسيارى مى كردند… .
اهتمام وى به قرائات بيشتر بود. از اين رو ضميمه اى ارزشمند به كتاب طبقات القرّاء ذهبى نگاشت و قصيده اى درباره قرائت سه گانه سرود. هم چنين كتاب النشر في القراءات العشر را تهيه كرد… وى در سرزمين خود به پيشواى بزرگ و… لقب يافت. به طور كلى وى شخصيتى بى نظير و پرآوازه بود. مردم از نوشته هاى وى بهره بردند و هم چون خورشيد در آفاق سير كرد.2
دانشمند ديگرى كه به طور مفصّل به شرح زندگانى جزرى پرداخته، سخاوى است. وى اساتيد او را در دانش هاى مختلف برشمرده و يادآور شده كه چندين اجازه نامه اِفتا، تدريس و قرائت داشته است. وى در مدرسه عادليه دمشق و بعد از آن در دار الحديث اشرفيه دمشق به سرپرستى اساتيد قارى نايل آمد… .
هم چنين سخاوى به بيان سفرهاى جزرى به كشورهاى مختلف به همراه حكايت هاى جالب در اين زمينه پرداخته است… .
آن گاه به تأليف ها و آثار او پرداخته و همه آن ها را سودمند توصيف كرده است. از آثار او مى توان كتاب اسنى المطالب في مناقب على بن ابى طالب عليهما السلام را نام برد.
وى مى گويد: طاووسى در كتاب مشيخه خود از جزرى اين گونه ياد مى كند: وى در روايت كردن، حفظ احاديث، جرح و تعديل و شناخت راويان متقدم و متأخر منحصر به فرد است… سپس سخاوى سخن ابن حجر درباره جزرى را نقل مى كند… .3
ابن جزرى در سال 833 هجرى وفات يافت.
1 . اسنى المطالب في مناقب على بن ابى طالب: 48.
2 . انباء الغمر بأبناء العمر: 3 / 467.
3 . الضوء اللامع لأهل القرن التاسع: 9 / 255 ـ 260.