مبانى امامت
* امامت از اصول دين است
* وجوب نصب امام
* شرايط امام
* راه هاى تعيين امام
امامت از اصول دين است
ما معتقديم كه امامت از اصول دين است و اين مدّعى را چنان مستند به ادلّه به اثبات مى رسانيم كه مورد قبول و اذعان مخالفان نيز باشد; چرا كه استدلال به قرآن و سنّت قطعى و روايات است.
دلالت قرآن
از آيات قرآن به خوبى استفاده مى شود كه امامت از اصول دين است. خداى تعالى مى فرمايد:
(يا أَيُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ);1
اى رسول، آن چه كه از سوى پروردگارت بر تو نازل شده ابلاغ كن و اگر چنين نكنى رسالت را نرسانيده اى.
و نيز مى فرمايد:
(الْيَوْمَ أَكْمَلْتُ لَكُمْ دينَكُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَيْكُمْ نِعْمَتي وَرَضيتُ لَكُمُ اْلإِسْلامَ دينًا);2
امروز دين شما را برايتان تكميل كردم و نعمتم را بر شما تمام گردانيدم و از اين كه دين شما اسلام باشد راضى شدم.
و در آيه اى ديگر مى فرمايد:
(وَما مُحَمَّدٌ إِلاّ رَسُولٌ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِ الرُّسُلُ أَفَإِنْ ماتَ أَوْ قُتِلَ انْقَلَبْتُمْ عَلى أَعْقابِكُمْ وَمَنْ يَنْقَلِبْ عَلى عَقِبَيْهِ فَلَنْ يَضُرَّ اللّهَ شَيْئًا وَسَيَجْزِي اللّهُ الشّاكِرينَ);3
و نيست محمّد مگر رسولى كه پيش از او رسولانى بوده اند. آيا اگر او رحلت كند و يا شهيد شود، شما به ]شرك[ سابق خود برمى گرديد؟ حال آن كس كه به ]شرك [سابق خويش باز گردد، زيانى به خدا نمى رسد و خداوند به شكرگزاران پاداش خواهد داد.
با توجه به شأن نزول دو آيه قبل،4 و با توجه به اين كه مردم پس از رسول الله هم چنان تظاهر به اسلام داشتند و هيچ يك از شعائر دين ترك نشده بود، نتيجه سه آيه اين است كه عدم پذيرش امامت و تسليم نشدن در مقابل جانشين خاتم الانبياء عليه السلام، ارتداد و بازگشت به جاهليت است. بنابراين از اصول دين بودن امامت اميرالمؤمنين عليه السلام به وضوح از آيات فوق به اثبات مى رسد.
1 . سوره مائده: آيه 67.
2 . همان: آيه 3.
3 . سوره آل عمران: آيه 144.
4 . اين دو آيه در غدير خم ـ آيه نخست قبل از خطبه رسول الله، و آيه دوم پس از بيعت گرفتن از مردم ـ نازل شد كه تفصيل اين مطلب در شرح حديث غدير خم خواهد آمد ـ إن شاء الله ـ .