محمّد بن بشار
راوى حديث از محمّد بن جعفر، شخصى به نام «محمّد بن بشار» است. او نيز از جمله كسانى است كه تعدادى از بزرگان جرح و تعديل در او خدشه كرده اند. ابن حجر او را در زمره كسانى آورده كه شخصيتشان محل ترديد است. هم چنين به تضعيف او توسط «فلاس» اشاره كرده و مى گويد كه يحيى بن معين نيز او را تضعيف كرده است. ابن حجر هم چنين از ابو داوود نقل مى كند كه گفت:
لولا سلامة فيه لتُرك حديثه;1
اگر در او سلامت نفس نبود، به يقين حديثش ترك مى شد.
ابو داوود در معناى اين گفتار مى نويسد:
يعنى: أنّه كانت فيه سلامة، فكان إذا سها أو غلط، يحمل ذلك على أنّه لم يتعمّد;2
او در نقل حديث درست كار بود. اگر سهوى و يا غلطى در نقل او وجود دارد، حمل مى شود بر اين كه اين غلط ها از روى عمد صورت نگرفته است.
در ميزان الإعتدال نيز آمده است:
كذّبه الفلاّس;
فلاس او را دروغ گو معرفى كرده است.
ذهبى هم چنين از دورقى نقل مى كند كه گفت:
كنّا عند يحيى بن معين، فجرى ذكر بندار، فرأيت يحيى لا يعبأ به ويستضعفه، ورأيت القواريري لا يرضاه;3
ما نزد يحيى بن معين بوديم كه از بندار سخن به ميان آمد. يحيى بن معين به وى توجه نكرد و او را تضعيف نمود. هم چنين ديدم كه قواريرى نيز از او راضى نيست.
بنابراين، روشن شد كه حديث طاووس از ابن عباس از نظر سندى ضعيف است و چنين حديثى براى احتجاج صلاحيت نداشته و نمى توان آن را به عنوان معارض مطرح كرد.


1. مقدّمة فتح الباري: 437. هم چنين ر.ك: تاريخ بغداد: 2 / 102. در كتاب فتح الملك العلى، صفحه 148، از دارقطنى نيز آمده است كه در شرح حال وى مى گويد: «ضعّفه عمرو بن علي الفلاس».
2. همان.
3. ميزان الإعتدال: 3 / 490 / ش 7269. هم چنين ر.ك: تاريخ بغداد: 2 / 102103; تهذيب الكمال: 24 / 516 / ش 5086 ; سير أعلام النبلاء: 12 / 148 / ش 52 ; تهذيب التهذيب: 9 / 62 / ش 87 .